وقف چیست ؟

بازدید : 27737
زمان تقریبی مطالعه : 3 دقیقه
تاریخ : 20 آذر 1390
وقف چیست ؟

وقف چیست ؟

وقف در لغت به معني ايستادن و ساكن و حبس كردن است و در اصطلاح فقه، يعني حبس مايملك و جلوگيري از انتقال آن به ديگري، چه از راه فروش و چه از راه بخشش و در مقابل منافع و سود حاصل از آن را در راه خداوند قرار دادن است كه در واقع همان راه خدمت به مردم و گره‌گشايي مشكلات و سر و سامان دادن به وضعيت عادي و فرهنگي آنان مي‌باشد.
شيخ طوسي در كتاب المبسوط
وقف را چنين تعريف كرده است:
«فالوقف تحبيس الاصل و تسبيل المنفعه»
«وقف نگهداشتن اصل ملك و جاري ساختن منفعت است»
تحبيس از ريشه حبس به معناي زنداني كردن، در قيد آوردن و جلوي آزادي چيزي را گرفتن است. چون با
وقف شدن ملك، آزادي نقل و انتقال از آن گرفته مي‌شود.
فقها
وقف را در باب صدقات آورده‌اند و آن را نوعي از صدقه شمرده‌اند. در كتاب فقهي و مبحث مربوط به اقتصاد اسلامي، فصول و بخشهايي به وقف و انواع و شرايط آن اختصاص پيدا كرده و احكام و مقررات آن توضيح داده شده است.
اهتمام وقف:
براي وقف، اقسامي ذكر شده است كه به طور خلاصه به آن اشاره مي‌كنيم:
وقف عام: وقفي است كه بر جهات و عناوين عام باشد.
وقف خاص: وقفي است كه بر جهت خاص و عنوان خاصي باشد مانند: وقف بر اولاد ذكور و يا
وقف بر محل يا فرد خاصي به نحوي كه انتفاع از آن خصوصي باشد.
وقف انتفاع: وقفي است كه مقصود از آن درآمد مادي نباشد مانند احداث مسجد و حسينيه در زمين ملكي خود و يا زمين مواته.
وقف منفعت: وقفي است كه مقصود از آن درآمد مادي است براي هزينه چيز ديگر مثل
وقف دكان براي اداره مسجد، مدرسه و يا بيمارستان 

اهداف عمومي وقف و آثار آن
وقف ارتباط تنگاتنگي با مصالح عمومي دارد، مخصوصاً در جوامعي كه اختلاف طبقاتي در آن زيادي باشد. به وسيله وقف، ثروتمند به فقير مي‌انديشد و توانا به سراغ ناتوان مي‌رود و خيلي از نيازمنديهاي عمومي از اين راه مي‌تواند برطرف شود.
اهداف عمومي كه مي‌تواند در
وقف تحقق پيدا كند، از اين دست هستند:
دستگيري مستمندان، كمك به محرومان، سامان دادن زندگي فرودستان، تعديل اقتصادي، هم سطح كردن زندگي مردمان، نشر علم و دانش، گسترش فرهنگ و آموزش به ويژه آموزش معارف اسلامي و مباني ديني، احداث و ايجاد مساجد، تكايا، كتابخانه‌ها، مدارس، بيمارستانها، پناهگاهها، مراكز عام المنفعه و اداره آنها، ايجاد و احداث راه‌ها و پل‌ها و...
از جهت ديگر
وقف كردن، صفات رذيله مثل حرص و دنياپرستي را ريشه كن مي‌كند و قناعت و نوعدوستي را مي‌پروراند، وقف كردن تعاون و كمك‌رساني افراد را جايگزين كشمكش و فخر فروختن مي‌كند. وقف كردن جامعه‌اي پر از عشق و نوعدوستي و فضيلت‌پروري به وجود مي‌آورد. سطح فكرها را بالا مي‌برد و درآمد موقوفه، تشنگان را سيراب و به مسافران در زير سايه‌سار نيكي، آرامش و آسايش مي‌بخشد.
همان‌طور كه مشخص است اهداف وقف، در فقراء و معابد محدود نمي‌شود، بلكه اهداف عمومي مثل ايجاد و اداره مركز علمي و بيمارستانها و... را هم در پي دارد.
 
منبع - پایگاه اطلاع رسانی امام رضا (ع)

دیدگاه های کاربران

هیچ دیدگاهی برای این مطلب وارد نشده است!

ارسال دیدگاه