نکات مهم در حفظ قرآن کریم

بازدید : 11345
زمان تقریبی مطالعه : 6 دقیقه
تاریخ : 08 آذر 1390
نکات مهم در حفظ قرآن کریم

بسم الله الرحمن الرحیم

قران

بهترین روشی که برای حفظ صحیح قرآن وجود دارد با رعایت نکات زیر تحقق می یابد:

نکات ضروری قبل از شروع به حفظ قرآن

1ـ نیّت، باید دوستی با خدا و آشنایی بیش تر با قرآن باشد و هنگام حفظ قرآن بهتر است با وضو و طهارت و رو به قبله باشیم.

2ـ حفظ اگر از کودکی و نوجوانی شروع شود، بسیار سریع تر به نتیجه خواهید رسید. از همان اول باید تصمیم بر این کار جدّی باشد و حفظ از اسامی سوره ها آغاز گردد.

3ـ برای حفظ باید نشاط و آمادگی داشت و در غیر این صورت، از حفظ قرآن پرهیز شود. باید ساعات مشخصی از روز را برای این کار در نظر گرفت و اگر یک روز از حفظ قرآن باز ماند روز بعد باید جبران شود. زمان حفظ بهتر است اول صبح و شب، قبل از استراحت باشد.

4ـ برای تمرکز حواس باید در مکان ثابت و ساده ای که دارای سکوت و آرامش و هوای سالم باشد، مشغول حفظ شد.

5ـ برای حفظ باید روش ترتیل را آموخت چون به کارگیری آهنگهای ترتیلی حفظ را راحت تر می گرداند.

6ـ هر چه تسلط به روان خوانی صحیح، تجوید و دستور زبان عربی بیش تر باشد، بهتر و زودتر می توان قرآن را حفظ کرد؛ هم چنین گوش فرا دادن به نوار ترتیل برای این کار بسیار مفید و مؤثر است.

7ـ خواندن دعاهای وارد شده و کمک خواستن از خدا، اثر زیادی در آسان شدن حفظ و فهم قرآن دارد.

8ـ باید برای این کار یکی از دوستان را انتخاب کنید تا بتوانید ساعاتی از روز را با هم سپری کرده و با یک دیگر تمرین نمایید.

 حافظ قرآن باید از پیروی و تقلید از دیگران پرهیز کند؛ زیرا تجربه نشان داده است که عمرِ تقلید کوتاه است و نمی توان بر آن پایدار ماند. البته این به معنای کنار گذاشتن تجربه ی دیگران نیست؛ بلکه منظور یافتن راهی مناسب با قابلیت و استعداد خود است.

نکات ضروری در هنگام حفظ

1ـ حفظ قرآن را باید با روزی نیم ساعت و با آیات کوتاه شروع کرد و پس از گذشتِ حدود 20 روز مرور آن را افزایش داد.

2ـ حفظ قرآن نیازمند تکرار بسیار زیاد است؛ پس نباید تمرین مداوم را فراموش کرد و بهتر است که حفظ در زمان های مختلف انجام شود. (مثلاً نیم ساعت صبح و نیم ساعت شب قبل از استراحت).

3ـ حفظ قرآن با مباحثه ی دو نفری، بهتر و سریع تر انجام می پذیرد؛ به این شکل که ابتدا یک نفر آیه یا قسمتی از آن را بخواند و نفر دیگر قسمت بعد را بخواند.

4ـ برخی آیات قرآن، با یک بار و برخی با دو بار و برخی با چند مرتبه خواندن حفظ می شوند؛ از این رو نباید همه ی آیات را یکسان شمرد.

5ـ برای حفظ قرآن، نخست باید آیه ی اولِ هر سوره را حفظ کرد، سپس به سراغ آیه ی بعد رفت و آن را حفظ کرد، بعد از آن هر دو آیه را با هم حفظ خواند، آن گاه آیه ی سوم و سپس هر سه آیه را از حفظ خواند و به همین ترتیب، آیات بعدی را باید حفظ کرد تا یک صفحه تمام شود؛ آن گاه یکایک صفحه های بعد را باید مانند صفحه ی اول حفظ کرد تا یک سوره به اتمام برسد. توجه به این نکته لازم است که تا یک قسمت خوب حفظ نشده، نباید به سراغ قسمت دیگر رفت. شماره ی آیات نیز هم زمان با حفظ آیه باید حفظ شوند.

6ـ در حفظ آیاتی که شبیه هم هستند، باید دقت بیش تری شود و تکرار و تمرین زیادتر نمود.

7ـ در تمرین آیات حفظ شده خواندن باید به ترتیب و سلسله وار و جزء به جزء باشد؛ نه به صورت پراکنده و متفرق.

8ـ تحت فشار گذاشتن ذهن به این صورت که یک باره معلومات زیادی بر آن عرضه کنند، باعث ملامت و ناراحتی می شود و چه بسا در نهایت، منجر به کنار گذاشتن حفظ شود. این کار گرچه ممکن است برای مدتی کوتاه موفقیت آمیز باشد، ولی مضّر است و باید دانست کم و خوب حفظ کردن بهتر از زیاد و بی توجه حفظ کردن است.

شرایط عمومی حفظ کردن

1ـ در طول مدت حفظ باید از یک قرآن استفاده کرد، با اندازه ی متوسط و خطی زیبا (اگر خط عثمان طه باشد بهتر است).

2ـ قبل از حفظ، نام سوره ی مورد نظر را از میان که 114 سوره باید به خاطر سپرد سپس به حفظ سوره اقدام کرد.

3ـ سوره ی بقره به علت طولانی بودنش برای مبتدیان مناسب نیست، بلکه بهتر است از جزء 30 قرآن شروع شود.

4ـ تکرار آیات حفظ شده برای دیگران، جهت جلوگیری از اشتباهات احتمالی بسیار مفید است؛ زیرا صحیح خواندن، مقدّم بر حفظ است.

5ـ گوش دادن به نوار ترتیل قاریان معروف حافظ را در تسلط یافتن بر قواعد تجوید یاری کرده و در مسیر حفظ کمک می کند.

6ـ در تمرین و تکرار آیات، نباید از قرآن زیاد استفاده شود؛ بلکه بعد از چند بار خواندن یک آیه از روی قرآن، باید آیه از حفظ تکرار شود و هرگاه قسمتی از آن فراموش شد، باید از ذهن کمک گرفت و در صورتی که به یاد نیامد، به قرآن مراجعه شود.

7ـ بعد از حفظ یک سوره، مدت زمانی که صرف حفظ قرآن می شود، باید دو قسمت شود: یک قسمت برای حفظ آیات جدید و یک قسمت برای تکرار آیات حفظ شده.

8ـ یکی از روش های حفظ قرآن، نوشتن با دقت و سپردنِ به ذهن است و به همین دلیل امام صادق-علیه السلام- فرموده اند: «بنویسید! زیرا تا ننویسید حفظ نخواهید شد».

 

مواردی که باید از آن ها دوری کرد

1ـ نا امیدی: هیچ گاه نباید نا امید شد و باید دانست که با پشتکار و اراده ی قوی است که عده ای توانسته اند به مقام های بالا برسند و حافظ قرآن شوند.

2ـ نباید در حفظ قرآن عجله کرد؛ زیرا نگه داری محفوظات قرآنی، مشکل تر از حفظ قرآن است و این نیاز به پشتکار و استمرار دارد.

3ـ نباید در انتظار تشویق دیگران بود بلکه باید حفظ قرآن فقط برای رضای خدا و انس با قرآن باشد.

4ـ حافظ قرآن باید از پیروی و تقلید از دیگران پرهیز کند؛ زیرا تجربه نشان داده است که عمرِ تقلید کوتاه است و نمی توان بر آن پایدار ماند. البته این به معنای کنار گذاشتن تجربه ی دیگران نیست؛ بلکه منظور یافتن راهی مناسب با قابلیت و استعداد خود است.

 

راه های باقی ماندن محفوظات و فراموش نکردن آنها

برای این امر، دو روش وجود دارد:

روش اول، روش فردی؛ به این صورت که هر هفته یک ختم قرآن شود و حافظین قرآن در قدیم این کار را می کردند تا محفوظات خود را فراموش نکنند. توضیح مطلب این که روز شنبه از اول قرآن تا سوره ی مائده؛ یک شنبه، از سوره ی مائده تا یونس؛ دوشنبه، از یونس تا اسراء؛ سه شنبه از اسراء تا شعراء؛ چهار شنبه از شعراء تا صافات؛ پنج شنبه از صافات تا ق و جمعه از سوره ی ق تا آخر قرآن.

روش دوم: روش جمعی؛ به این صورت که دو نفر حافظ قرآن هر روز در ساعاتی معین آن چه که از قرآن حفظ کرده اند را برای یک دیگر بخوانند و آن ها را تکرار کنند. در این روش، هم اشتباهات احتمالی برطرف می شود و هم آیات حفظ شده کاملا در ذهن باقی می مانند.

قرآن خواندن جوان

قال الصادق عليه السلام: من قرا القرآن و هو شاب مومن, اختلط القرآن بلحمه و دمه

امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه قرائت قرآن كند در حالى كه جوان با ايمان باشد قرآن با گوشت و خونش آميخته مى شود


الكافى ج 2,ص 603

دیدگاه های کاربران

علی اطمینان
چهارشنبه 19 مهر 1402 - 14:51
با سلام خدا قوت. من سوره های یاسین واقعه و جمعه را به لطف خدا حفظ کردم ، ولی سوره الرحمن رو هم نذر کردم که حفظ کنم ولی به دلیل تکرار یک آیه " فبای ...." خیلی زود ترتیب آیه هارو فراموش میکنم و یک آیه از قلم میوفته ، راهکاری برای حفظ بدون مشکل این سوره مبارکه دارید. موفق باشید.
علی..
شنبه 20 دی 1399 - 16:08
حق با شماست
مدیر سایت
جمعه 27 اردیبهشت 1398 - 09:11
جناب علی آقا سلام علیکم اگر علاقه مند به حفظ هستید حتما موفق خواهید شد اولش سخته مثل هر کار دیگری اما بعدا راحت می شود . نکات فوق را حتما رعایت کنید . التماس دعا
علی
چهارشنبه 25 اردیبهشت 1398 - 16:41
با سلام من خیلی علاقه به حفظ دارم ولی حس میکنم خیلی دیر حفظ میشم . برام دعا کنید . آقای 34 ساله

ارسال دیدگاه