ربیع از ماده «ربع» و معنای اصلی این ماده به عدد چهار بازمیگردد و عرب به فصل بهار که یک چهارم سال است، ربیع گفته است. از آنجا که ماه ربیع الاول و ربیع الآخر در آغاز این فصل جای گرفتهاند به نام این فصل موسوم شدهاند.[۱] مسعودی مینویسد: سالی که این نامگذاری انجام شده مقارن با فصل بهار بودهاست.[۲] و روییدنیهای زمین در این فصل زیاد بوده است. [۳]
حجت الاسلام جعفری فراهانی با اشاره به اینکه فلسفه عیدسعید قربان خودگذشتی، خودسازی و پا گذاشتن روی منیتها و دستیابی به بالاترین مرحله عشق وعرفان الهی است، گفت: تنها راه سعادت انسان بندگی و تسلیم محض در برابر اوامر الهی است.
ماه رمضان نهمین ماه از ماههای قمری است. در شریعت اسلام، روزه در این ماه بر کسانی که توانایی بر آن دارند واجب است و این ماه در بین ماههای قمری از فضیلت خاص برخوردار است.
واژه رمضان از ریشه «رمض» و به معنای شدت تابش آفتاب بر خاک است. گفته می شود علت اين تسميه آنست كه عرب ماهها را با زمانى كه در آن واقع شوند نامگذارى كرده اند و در زمان نامگذاری رمضان گرما شدت داشته است.[۱] در برخی روایات رمضان یکی از اسمهای خداوند دانسته شده است.[۲]
ماه رجب هفتمین ماه از ماههای قمری، ماهی بسیار شریف و از ماههای حرام است. رجب نام نهری است در بهشت که از عسل شیرینتر و از شیر سفیدتر است و هر کس در این ماه روزه دارد، از آن نهر آب مینوشد. به ماه رجب رحب الأصب یعنی ماه ریزش رحمت خداوند بر مردم نیز میگویند.
عید قُربان یا عید الأضحی از عیدهای بزرگ مسلمانان دردهم ذی حجه. بنابر روایات اسلامی، در این روز خدا به ابراهیم خلیلفرمان داد تا فرزندش اسماعیل را قربانی کند. او اسماعیل را به قربانگاه برد ولی جبرئیل همراه با «قوچی» نازل شد و ابراهیم آن را به جای اسماعیل قربانی کرد.
باید بیان داشت که قرآن کریم در مواضع متعددی نه تنها لعن و طرد و نفرین بر دشمنان حق و حقیقت را ذکر کرده است بلکه صراحتا فریاد مرگ را نیز روا داشته و ذکر نموده است.
بزرگان، پيوسته ماه شعبان را مقدمه ورود به «ضيافة الله» در ماه رمضان دانسته اند. از اينرو، كسب آمادگيهاى فكرى و روحى براى درك هر چه بيشتر فيض معنوى از اين «مهمانى خدا»، لازم است. «شعبان» هم، ماه دعا و ذكر و ياد و توجه و عبادت و استغفار است.
شعبان ماه بسیار شریفى است و به حضرت سید انبیاء صَلَّى اللهِ عَلِیهِ وَ آله منسوب است و آن حضرت این ماه را روزه مىگرفت و به ماه رمضان وصل مىكرد و مىفرمود شعبان، ماه من است هر كه یك روز از ماه مرا روزه بگیرد بهشت برای او واجب میشود
خوب است بدانيم: ماه شعبان ماه بسيار شريفي است و مقدمه ورود به ماه ضيافت الهي است ، ماه مهيا شدن و كسب آمادگي هاي روحي براي درك هر چه بيشتر از فيوضات معنوي ماه مبارك رمضان است