بسم الله الرحمن الرحیم
چکیده ای از زندگینامه مرحوم کربلائی حاج ملاحسین صفوی
کاروان کوچکی که در سال 1292 از روستای انارک از توابع شهرستان نائین در استان اصفهان با شتر عازم مشهد مقدس بود در مسیر خود برای استراحت شبی را در ده خدابخش ( عشق آباد فعلی ) منزل کرد . مرحوم ملاحسن که ملبس به لباس روحانی بود با خانواده خود مسافر این کاروان بودند . عشق آباد و روستاهای اطراف در آن زمان فاقد روحانی و مدرسه و مکتب خانه بود . اهالی روستا که قلبشان به عشق آقا ابا عبدالله الحسین (ع) می تپید با دیدن ملاحسن از او خواستند که شب را در خانه یکی ازبزرگان روستا منبر رفته و روضه بخواند . خواسته اهالی عملی شد و تمام اهالی روستا ی عشق آباد و زیرک آباد در مجلس شرکت کردند . بعد از اتمام مجلس اهالی از ملاحسن خواستند که برای ارشاد دینی و نعلیم معارف دین بویژه آموزش قرآن کریم برای مدتی در این محل ساکن شود . ملاحسن با این درخواست موافقت کرد و در اینجا ساکن شد .
کربلائی حاج ملاحسین صفوی 12 ساله فرزند ملاحسن متولد 1280 نیز به همراه پدرش در عشق آباد اسکان پذیرفت . وی در سن 6 سالگی روخوانی قرآن و خواندن و نوشتن را در مکتبخانه پدر در انارک آموخته بود و در 8 سالگی حافظ آیات زیادی از قرآن کریم بود . در 12 سالگی با هوش و استعداد زیادی که مخصوصا در فراگیری زبان و ادبیات عرب داشت به راحتی می توانست به زبان عربی تکلم کند . وی با اجازه پدربه عنوان معلم قرآن و سواد آموزی در مکتبخانه پدر مشغول کار شد و بعد از دو سال به صورت مستقل دارای مکتبخانه گردید . روش تدریس به نحوی بود که هر نو آموز در مقاطع سنی 6 سال به بالا ظرف مدت 4 ماه روخوانی قرآن را فرا می گرفت و می توانست بعد از یک سال خواندن و نوشتن فارسی و همچنین جهار عمل اصلی ریاضی را بیاموزد .
تا قبل از تاسیس دبستان دولتی در عشق آباد و حومه یعنی دهه 1320مکتبخانه های محل که توسط کربلائی ملاحسین و دو برادرش ملا محمد باقر و ملا علی اداره می شد به طور متوسط 50 نفر دانش آموز در هردوره یکساله داشت . بعد ازتأسیس دبستان دولتی این تعداد کم شد اما مکتبخانه کربلائی ملاحسین صفوی بویژه در موضوع آموزش قرآن کریم تا سال 1355 به کارش ادامه داد و او 63 سال از عمر پر بارش را در امر تعلیم قرآن و سواد آموزی در عشق آباد سپری کرد .
کربلائی تا پایان عمرش در امر تبلیغ دین و انجام امور دینی مردم بویژه روضه خوانی و امور واجب ومستحب تغسیل و تدفین و مجالس ترحیم اموات فعالیت داشت .
وی شاعری توانا بود ودرموضوعات اخلاقی و اجتماعی بویژه مدح و رثای اهل بیت (ع) ازاو اشعار زیادی باقی مانده است . کتاب 40 قطره اشک حاوی 40 نوحه سروده ایشان می باشد که با همت حضرت حجت الاسلام حاج آقای مهدی پور در دهه 60 به چاپ رسید .همچنین با توجه به علاقه و تعهد وی به امام راحل (ره) و انقلاب اسلامی اشعار زیادی در مناسبتهای مختلف در این زمینه سروده است .
او اعتقاد داشت که یک روحانی باید با تمام وجود و امکانات در اختیار دین و مذهب باشد و به این اعتقاد پایبند بود . وقتی نیاز اهالی عشق آباد را به عنوان مرکز بخش به یک مکان برای اجتماعات مذهبی دید با سرمایه خود اقدام به احداث حسینیه ای با زیربنای 400 متر مربع ( خشت و گلی) نمود و در سال 1354 مورد بهره برداری قرار گرفت و تا سال 1377 مورد استفاده اهالی بود و بعد از آن تخریب و توسط اهالی بازسازی و گسترش یافت .همچنین وی در جنب حسینه یک باب غسالخانه احداث کرد تا نیاز اهالی را در این خصوص مرتفع سازد .
کربلائی هرگز برای مجالس روضه خوانی و انجام امور مذهبی دیگر برای کارش نرخی تعیین نکرد و منتظر دریافت وجهی نبود و اهالی هرمبلغی را که تحت عنوان نذورات روضه خوانی و غیره پرداخت می کردند می پذیرفت و خدارا شکر می گفت وبیشتر این مبالغ را صرف احداث بنای حسینیه کرد .
وی علاوه بر کار مکتبخانه ، روضه خوانی و غیره علاقه خاصی به کشاورزی و دامپروری داشت و قسمتی از اوقات شبانه روزش به این امر اختصاص داشت و مایحتاج زندگی اش را از این راه تأمین می کرد .
خصوصیات اخلاقی
کربلائی بسیار ساده زیست بود . دروغ نمی گفت و از غیبت کردن و عیب جوئی دیگران شدیدا پرهیز می کرد . بیشتر اهل تفکر و مطالعه بود . وی علاقه وافری به مطالعه داشت و تا دوسال قبل از فوتش که توان این کار راداشت یکی از مراجعین دائمی کتابخانه عمومی عشق آباد بود . او فردی پرتلاش و پر کار بود . در انجام کارهای واجب و ضروری وقت و زمان برایش اهمیتی نداشت و فورا اقدام می کرد . به محض مراجعه شخصی برای انجام امور میتی دست از کار می کشید و به این مهم می پرداخت . در روضه خوانیها رعایت حال همه را می کرد و روضه های مفید و مختصر او که شامل اشعار مدح خداوند ، بیان احکام شرعی ، مقتل و مرثیه و مصیبت خوانی بود هنوز زبانزد افرادی است که سابقه حضور پای منابروی را داشتند .
کربلائی که به حق خادمی مخلص برای قرآن و عترت بود سر انجام در سال 1381 بعد از صد سال خدمت به دین و جامعه اسلامی بدرود حیات گفت و بنا به وصیت خودش در صحن حسینیه دفن گردید تا خواسته بعداز مرگش که دوست داشت قبرش زیر قدم عزاداران حضرت امام حسین (ع) باشد محقق گردد . روحش شاد
خانه ساده خشت و گلی کربلائی که یک اتاق آن مکتبخانه وی بود بعد از فوتش باقی ماند و ورثه از فروش و تقسیم آن خودداری کردند . خداوند نخواست که مکانی که بیش از نیم قرن محل آموزش قرآن کریم بوده است مورد استفاده دیگری قرار گیرد تا اینکه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت منهاج عشق آباد در سال 1390 تأسیس شد و در سال 1391 برای احداث ساختمان مؤسسه نیاز به زمینی در مکانی مناسب داشت . ورثه مرحوم کربلائی که از این موضوع مطلع شدند پیشنهاد احداث ساختمان مؤسسه را در محل منزل مرحوم کربلائی رادادند که این امر مورد پذیرش قرار گرفت و منزل مذکور از طرف ورثه محترم به عنوان یادبود و حسنه جاریه ای برای والدین گرامیشان به مؤسسه اهداء گردید . الحمد لله آن خانه گلی ساده اما با برکت با عنایت خداوند تبدیل به ساختمانی زیبا و مکانی برای آموزش قرآن کریم و تبلیغ معارف دین و سیره و سنت اهل بیت (ع) شده است و نام و یاد مرحوم کربلائی ملاحسین صفوی همچنان زنده و پرآوازه باقی خواهند ماند و فرزندان صالح و صالحه آن مرحوم نیز همواره ازبرکات و حسنات این عمل خیر بهره مند خواهند بود. والسلام
این مطالب توسط اینجانب محمد رجب زاده رئیس مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت منهاج عشق آباد با توجه به شناخت خودم و همکاری فرزند ایشان آقای حاج ابوالقاسم صفوی تهیه و تنظیم شده است . از خوانندگان محترم خصوصا شاگردان آن مرحوم استدعا دارم چنانچه مطلب خاص یا خاطره مهمی ازایشان به خاطر دارند به صورت حضوری یا هر طریق ممکن دیگر در اختیار مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت منهاج عشق آباد قرار دهند .
متشکرم – محمد رجب زاده شهریورماه 1395