واژه حلم به معنى فرونشاندن هیجان خشم است. لغت شناس معروف قرآن، «راغب » در مفردات مى نویسد: «الحلم ضبط النفس عن هیجان الغضب؛ حلم كنترلكننده نفس از طغیان خشم است».
سپس مى گوید: از آنجا كه این حالت از عقل و خرد ناشى مى شود، گاهى حلم به معنى عقل و خرد نیز بكار رفته است. بر همین اساس امیرمومنان على علیهالسلام مى فرماید: «العقل خلیل المرء، والحلم وزیره؛ عقل دوست صمیمى انسان است و حلم وزیر عقل مى باشد» و نیز مى فرماید: «الحلم نور جوهره العقل؛ حلم نورى است كه حقیقت آن عقل و خرد است».