رخداد بزرگ روز عید غدیر خم در هجدهم ماه ذی حجه سال دهم هجری در برابر جمعیتی حدود یکصد هزار نفر، تنها یک واقعه تاریخی نبود، بلکه جریان تفکری بود که در بطن خود جبهه حق و باطل را، ذلت و شرافت را، دروغ و راست را و همه صفات نیک و بد را روبروی هم قرار داد، غدیر نه تاریخ است نه جغرافیا و نه روایت، بلکه ولایت است، عید غدیر عید رسمی شیعه است، عید غدیر، ناموس تاریخ اسلام ناب و شناسنامه و سلاح شیعه و رمز عظمت و بقای اسلام ناب محمدی است، عید غدیر هویت ما و شماست ، عید غدیر رد پای عشق و چکیده تمام ادیان الهی است، عید غدیر رمز بقای اسلام و اعطای حق حکومت شرعی از طرف خدا به امیرمومنان حضرت علی (ع) است.
درچنین روزی از طرف خداوند ، بهترین هدیه عالم یعنی ولایت امیرالمومنین حضرت علی (ع) به بشریت تقدیم شد، عید غدیر خم بالاترین عید انسان، عید عشق و کمال و عید همه خوبی ها و زیبایی ها است، روز عید غدیر تداوم رسالت محمد صلی الله علیه و آله در ولایت على علیه ‏السلام است، غدیر روز انسان است، روز پیمان و میثاق است و عید عدالت و رهبرى است، در روز عید غدیر بود که ثمره نبوت و میوه رسالت چیده شد.
غدیر تنها نام یک سرزمین نیست، بلکه یک تفکر است، غدیر، نشانه و رمزی است که از تداوم خط نبوت خبر می‏دهد، غدیر، نقطه تلاقی کاروان رسالت با طلایه ‏داران امامت است، آری، غدیر خم یک سرزمین نیست، چشمه‏ای است که تا پایان هستی می‏جوشد، کوثری است که فنا برنمی ‏دارد، و افقی است بی ‏کرانه و خورشیدی است عالم تاب، غدیر تعیین کننده خط ‏مشی مسلمانان راستین و آگاه و دوستداران واقعی پیامبر خاتم حضرت محمد (ص) و عترت و اهل بیت او تا آخرین روز دنیاست.
آیه ‏اى که قبل از اعلام رسمى ولایت امیر مؤمنان على علیه‏السلام نازل شد، از یک ‏سو، بیان‏ گر اهمیت فوق ‏العاده غدیر و از سوى دیگر، نشان ‏دهنده نگرانى ‏هاى رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در این باره است، چنان که خداوند متعال درآیه ۶۷ سوره مائده در قرآن می‏فرماید: هان ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت به تو نازل شده است، تبلیغ کن و اگر چنان نکنی، پیام و رسالت خود را انجام نداده‏ای و خداوند تو را از مردم حفظ می‏فرماید و خداوند جمعیت کافران را هدایت نمى‏کند.
خطاب خداوند عالم : كه اي پيامبر ابلاغ کن آنچه از طرف خداوند بر تو نازل شده كه اگر ابلاغ نكني رسالت خود را نرسانده‌اي كه در هيچ يك از فرامين الهي چنين مطلبي گفته‌ نشده است، و یا: امروز دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم كه تا آن روز مشابه آن در هيچ موردی گفته نشده بود.
در اینجا می بینیم که قرآن کریم، آشکارا اعلام نشدن ولایت على علیه‏السلام را با ناتمام ماندن رسالت الهى برابر مى‏داند و در مقابل نگرانى‏هایى که رسول خدا صلی الله علیه و آله داشت، وعده حفظ و حراست به ایشان داده مى‏شود، بدون شک واقعه غدیر خم، نقش سرنوشت سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشته است، در این واقعه، پیامبر اسلام صلی‏ الله‏ علیه‏ و ‏آله مهم‏ترین مأموریت دوران پیامبریِ خود را به انجام رساندند، مأموریتی که انجام آن، به منزله رساندن پیام رسالت حضرت بود، و کوتاهی در مورد آن، به از بین رفتن زحمات چندین ساله ایشان می‏انجامید.
غدیر یک واقعه تاریخی صرف یا تنها یک گذرگاه جغرافیایی نیست بلکه یک سرفصل اعتقادی است که درون مایه همه طاعت ها از آن منشأ می گیرد، و رسالت همه پیامبران در آن مفهوم می یابد و همه رشدها و تعالی ها از آن جا آغاز می شود، از این رو شناخت غدیر از ضروری ترین و بنیادی ترین شناخت های اعتقادی ماست.
غدیر عصاره و نتیجه خلقت و چکیده تمام ادیان الهی و خلاصه مکتب وحی است و صرفا واقعه‏ یا رخدادی تاریخی نیست این نام مقدس عنوان عقیده ما و اساس دین ماست، غدیر ثمره نبوت و میوه رسالت است، غدیر تعیین کننده خط‏ مشی مسلمانان تا آخرین روز دنیاست و روز عید غدیر سال دهم هجرت ماجرایی سرنوشت ‏ساز بود که خطبه غدیر شاخص ‏ترین و زنده ‏ترین سند آن است.
خداوند پس از غدیر خم برای کسی حجت و عذری باقی نگذاشته است، چرا که غدیر نشانه ای از تداوم خط نبوت است، عید غدیر جریانی از جوشش یک تفکر اصیل از آخرین رسالت الهی برای ساختن، بوجود آوردن و خلقت امامت بود، و بالا‌ترین هدیه خداوند به بشر ارمغان امامت است چرا که امامت تکمیل کننده حقیقت وجودی بشر است.
سنت دیرینه عید غدیر برای تبریک گفتن خاص به حضرت علی (ع) برای خلیفه شدنش است، تبریک گفتن عید غدیر به همدیگر همانا بیعت کردن تازه ای با امیر مومنان و مقام امامت و ولایت است که مفاهیم والاى این روز را بازتاب می ‏دهد، چرا که هنوز لحظاتی از فرمایشات حضرت محمد (ص) در گرمای سوزان غدیر خم نگذشته بود که همه صحابه به نزد حضرت علی (ع) رفتند و خلیفه شدنش را تبریک گفتند و ما اگر عید غدیر را به همدیگر تبریک می گوییم در واقع ما خلافت، ولایت و امامت امیر مومنان حضرت علی (ع) را برای خلیفه شدن اش به مقام قائم آل محمد (عج) و مقام ولایت تبریک می گوییم.
واقعه غدیر مهم ترین اصلی است که پس از توحید از همه مفاهیم و ارزش‌های اسلامی بالاتر است و عدم شناخت صحیح ولایت از حادثه شگفت انگیز غدیر گمراهی و ضلالت به بار می آورد چرا که بعد از غدیر بود که جبهه حق و باطل و دروغ و راست، به صورتی منافقانه وار روبروی هم قرار گرفت و برای همین است که روز عید غدیر نه تاریخ است و نه جغرافیا و نه روایت، بلکه سرچشمه همیشه ‏جوشان ولایت است که از سینه تفتیده «خم» به جام محبت دوست‏داران پیامبر و خاندان گرامی اش جارى می شود.
این عید بزرگ، آشنای همه پیامبران پیشین و روزی گران قدر در مکتب انبیا و اوصیای الهی بوده است، چرا که همه تلاش ها و مرارت های پیامبران، در روز غدیر به فرجام رسید، و در روز عید غدیر بود که درخت بلند رسالت میوه داد و میراث همه انبیاء الهی از گزند نابودی و تباهی حفظ گردید، از این روست که همه پیامبران، آن را شناختند، حرمتش را ارج نهادند و آن را عید گرفتند، در روایت آمده است که خداوند متعال هیچ پیامبری را مبعوث نکرد، مگر این که آن روز را عید گرفت و مقام و عظمت آن روز را به او شناساند.
رسول خدا صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏ آله فرمودند: روز غدیر خم، برترین عیدهای امت من است، و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد برادرم، علی بن ابی ‏طالب را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امتم منصوب کنم، تا بعد از من مردم به دست او هدایت شوند، و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل، و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را دین آنان قرار داد.
روز هجدهم ذی الحجه روز عید غدیر خم جشن توحید و عدالت و خداپرستی است، و بالاترین عید انسان، عید عشق ، کمال و همه خوبی ها و زیبایی ها است، جشن عید غدیر جشن صعود انسان و پذیرش خلیفه الهی انسان است، و امروز تنها راه نجات بشر بازگشت به اسلا‌م ناب محمدی (ص) و متوسل شدن به فرهنگ غدیر است، و راز موفقیت نظام ولایت فقیه نیز در اتصال به همین محور است.
عید غدیر چشمه ای است که تا پایان هستی خواهد جوشید و روز اکمال دین و اتمام نعمت است، چون که اسلام بدون غدیر معنا ندارد چون غدیر روز تکامل است و موجب خشنودی خداست، و سپاس خدائی را که ما را از تمسک کنندگان به ولایت امیرالمومنین علی (ع) قرار داده است.
در سنت دیرینه عید غدیر تبریک گفتن خاص به آن حضرت است که مفاهیم والاى این روز را بازتاب مى‏دهد، واقعه غدیر مهمترین اصلی است که پس از توحید از همه مفاهیم و ارزش‌ های اسلامی بالاتر است، بنابراين رابطه اسرارآميز و شگفت انگيز قربان و غدير در كلمه امامت و ولايت نهفته است، به بيان ديگر قربان و غدير لازم و ملزوم يكديگرند، و قربان بدون غدير بي معناست و غدير بدون قربان مفهومي ندارد و هر دوي آنها بدون وجود امامت و ولايت بي معنايند، و عدم درک درست از دو روز بزرگ قربان و غدیر و عدم شناخت صحیح از حادثه شگفت انگیز غدیر و قربان به مفهوم گمراهی و ضلالت است، چرا که دوري و جدايي از ولايت را به همراه دارد، و فقط وفاداري به امامت و ولايت است که راز نهفته حادثه غدير در حادثه قربان را می شناساند.
چه رابطه اسرار آميزي بين حادثه شگفت انگيز قربان و حادثه عظيم غدير وجود دارد؟ وجه تشابه به قربانگاه رفتن فرزند ابراهيم با قرباني شدن فرزند علي (ع) در كربلا در چه چيز است؟ شباهت واقعه تولد علي در خانه خدا با قرباني شدنش در خانه خدا در چيست؟ چه رابطه‌اي بين امام شدن ابراهيم خليل الله با به امامت رسيدن حضرت علي ولي الله وجود دارد.
نتیجه می گیریم که راز نهفته حادثه غدیر در حادثه قربان چیزی نیست جز عشق به الله و ولایت و امامت، یعنی ابراهیم با عشق به الله و با گردن نهادن به ولایت الله فرمان الهی را در به قربانگاه بردن اسماعیل اطاعت می‌کند و به مقام والای امامت می‌رسد و علی هم با عشق به الله و اطاعت بی چون چرای نبی الله و مردانگی‌ ها و جانفشانی‌ ها در راه به بلوغ رسیدن دین خدا به مقام الهی امامت برگزیده می‌شود.
درك نهايت و عظمت رابطه عاشقانه و جانانه غدير و قربان زماني ميسر مي‌شود که مي‌بينيم وقتي ابراهیم به امر خداوند فرزندش اسماعیل را به مسلخ می برد تا او را در راه دوست قربانی کند تا اینجا همچون حسین فرزند علي مولود كعبه است اما خداوند می خواهد که حسین بن علي (ع) همچون علي یگانه باشد و هیچکس مثل او نباشد و بنابراین به ابراهیم ندا مي‌دهد تو فرزندت را قربانی نکن و همين قدر عشق و ولايت خود را به خالقت اثبات كردي و درعوض این گوسفند را قربانی کن، چرا؟ چون قرار است حسین فرزند علي امام منصوب من در کربلا فرزندانش را قربانی کند و نهايت عشق و ولايت الهي و وفاداري را به نمايش بگذارد، آری حسین من در دو عالم یکی است و همتا ندارد اوست که لیاقت دارد همه فرزندانش را در راه من قربانی کند و خودش هم قرباني شود، غدیر علی ، برای همیشه چشمه ای لبریز از آب حیات و دریایی موّاج از كرامتهاست .
نتيجه اينكه ریشه همه بدبختی ها و تیره روزی های بشر در چهارده قرن گذشته در دوری از واقعه غدیر و درک نکردن آن بوده است، و مهم تر اینکه مسئله امامت و ولایت علی (ع) به عنوان حكم و فرمان الهي و بيعت عموم مسلمانان در روز عید غدیر که جمعیتی بین هشتاد هزار تا یکصد هزار نفر بودند تعهد گرفته و اجرا شد، و ما سخت متعجیم از اینکه چگونه و چرا مردمان، خصوصا مردمان مدینه، غدیر در یادشان ماند ولی علی (ع) از یادشان رفت.
در آخر کلام با تبریک این عید سعید غدیر و بزرگ و با شکوه بر همه مردم ایران و مسلمانان جهان مبارک باد و باز هم مبارک باد این عید عزت و شرافت بر همه دوستداران امامت و ولایت و همچنین بر عاشقان و محبان علی (ع) و حضرت ولی عصر (عج) و مقام ولایت مبارک باد.


داریوش احمد رضا بهمنیار http://www.bahmaneyar.blogfa.com