تحقيقات نشان مي دهد که داشتن ارتباط خوب ،روابط را ارتقاء مي بخشد ، همچنين صميميت ، اعتماد و حمايت بين طرفين را بيشتر مي کند . عکس اين مساله نيز صادق است : ارتباط بد ، صميمت را از بين برده ، عدم اعتماد و اطمينان ايجاد مي کند و حتي موجب تحقير و اهانت بين دو طرف مي شود . در زير به چند نمونه از رفتارها و الگوهاي ارتباطي ضعيف ، منفي و حتي مخرب اشاره مي کنيم که هر دعوا و مرافعه اي را بدتر مي کند .
1ـ اجتناب از دعوا به طور کل
برخي افراد به جاي صحبت کردن راجع به مشکلات در يک جو آرام و توأم با احترام ، سعي مي کنند هيچ چيز در مورد دليل ناراحتي خود به طرف مقابل نگويند و بعد آن را يکباره به صورت عصبانيتي وحشتناک بيرون مي دهند . اين به نظر راهي کم استرس تر مي آيد ـ که بخواهيد به طور کل از بحث و مشاجره دوري کنيد ـ اما معمولاً استرس بيشتري براي هر دو طرف ايجاد مي کند ، چون با آن انفجار عصبانيتي ، تنش ، خشم و مشاجره بيشتري بين دو نفر ايجاد خواهد شد . پس بهتر است که با آرامش خاطر در مورد مشکلات خود با هم بحث کنيد .
2ـ حمله هاي شخصيتي :
گاهي اوقات برخي افراد هر عمل منفي از طرف مقابل را جدي گرفته و آن را نقص شخصيتي او قلمداد مي کنند . مثلاً وقتي شوهري جوراب خود را اين طرف و آن طرف خانه مي اندازد ، زن آن را يک اشکال شخصيتي در او قلمداد کرده و بر چسب تنبل بودن و بي ملاحظه بودن را به او مي چسباند . اين روش در هر دو طرف درک و احساس نادرست ايجاد مي کند . يادتان باشد که در هر شرايطي براي شخصيت طرف مقابل تان احترام قايل باشيد ، حتي اگر رفتاري از او را دوست نداشته باشيد .
3ـ توپ را به زمين مقابل شوت کردن :
وقتي يک طرف مي خواهد راجع به مشکلي در رابطه صحبت کند ، طرف مقابل حالت دفاعي به خود مي گيرد و از صحبت کردن يا حرف زدن با او طفره مي رود . اين نوعي بي احترامي به فرد مقابل است و در برخي موقعيت هاي خاص ، حتي اهانت آميز است و موجب شدت گرفتن مشکل مي شود . اين کار نه تنها هيچ مشکلي را حل نمي کند ، بلکه موجب جريحه دار کردن احساسات طرف مقابل و خراب شدن رابطه هم مي شود . پس بهتر است که با احترام و علاقه به حرف هاي طرف مقابل خود گوش کنيد .
4ـ حالت دفاعي گرفتن
بعضي ها به جاي اينکه گله و شکايت هاي طرف مقابل را با ديدي منتقدانه و با ميل شخصي مورد توجه قرار دهند و نقطه نظرات او را درک کنند ، سعي مي کنند هر گونه اشتباه و خطاي خود را انکار کنند و به هيچ طريق زير بار نمي روند که ممکن است خودشان موجب بروز مشکل شده باشند . شايد به نظر برسد که انکار مسئوليت ، استرس را در کوتاه زمان کمتر مي کند اما در طولاني مدت موجب بروز مشکلات بسياري خواهد شد .
5ـ تعميم افراطي :
بعضي افراد وقتي اتفاقي مي افتد که چندان به مذاق شان خوش نيست ، با عموميت دادن آن ، مشکل را بيرون مي دهند . هيچ وقت جملات خود را با «تو هميشه ... » يا « تو هيچ وقت ... » مثل « تو هميشه دير مياي خونه » يا « تو هيچ وقت کارايي که من دوست دارم رو انجام نمي دي » شروع نکنيد . کمي مکث کنيد ، فکر کنيد و ببينيد آيا اين جمله ها واقعاً صحت دارد . همچنين هيچ وقت باپيش کشيدن مشکلات قديمي سعي نکنيد که مشاجره را بدتر کنيد .
6ـ حق داشتن :
اگر بخواهيد فکر کنيد که براي هر کاري روش « درست » و روش « غلط » وجود دارد و روش شما هميشه « درست » است ، رابطه تان خراب خواهد شد . هرگز نخواهيد که طرف تان هم مثل شما به قضايا نگاه کند و اگر ديدگاه آنها متفاوت بود ، جنگ و جدال راه نيندازيد . هميشه به دنبال مصالحه باشيد و يادتان باشد که هيچ وقت يک روش « درست » يا « غلط » محض وجود ندارد و ممکن است هر دو نقطه نظر کاملاً صحيح باشند .
7ـ روانکاوي :
بعضي ها به جاي اينکه در مورد افکار و احساسات طرف مقابل شان سوال کنند ، فکر مي کنند مي دانند که طرف شان به چه چيز فکر مي کند يا راجع به يک مساله خاص چه احساسي دارد و معمولاً هم اين تفسيرها منفي است . مثلاً وقتي طرف شان دير سر قرار مي آيد ، پيش خودشان فکر مي کنند که براي او اهميتي ندارد . اين کار دشمني و سوء تفاهم بين دو طرف ايجاد مي کند .
8ـ گوش ندادن :
کساني هم به جاي اينکه خوب به حرف هاي طرف مقابل شان گوش کنند و حرف هاي او را درک کنند ، موقعي که طرف شان مشغول صحبت کردن است ، حرف او را قطع مي کنند ، چشمان شان را اين طرف و آن طرف مي گردانند يا به آنچه خودشان مي خواهند در جواب بگويند فکر مي کنند . اين کار باعث مي شود نتوانيد به خوبي از نقطه نظرات طرف مقابل تان مطلع شويد . هيچ وقت اهميت گوش دادن به حرف هاي همديگر را دست کم نگيريد .
9ـ تقصير را گردن ديگري انداختن :
بعضي افراد با انتقاد از طرف مقابل و مقصر دانستن او براي موقعيت حاضر با مشکل برخورد مي کنند . هيچ وقت ضعف هاي خود را قبول نمي کنند و به هر قيمتي که شده در برابر آن ايستادگي مي کنند ، چون فکر مي کنند با قبول ضعف هاي شان از اعتبارشان کم مي شود ، به جاي اين رفتارها بايد سعي کنيد هر دعوا و مشاجره را فرصتي بدانيد براي بررسي منتقدانه وضعيت ، ارزيابي نيازهاي هردو طرف و رسيدن به يک راه حل که به هر دو کمک مي کند .
10ـ سعي براي برنده شدن در دعوا :
هدف از بحث بين دو نفر بايد درک متقابل و رسيدن به توافق نظر يا راه حل باشد که نيازهاي هر دو طرف در آن ملاحظه شود . اگر سعي داريد نشان دهيد که طرف مقابل تان چه اشتباهي انجام داده است ، احساسات او را دست کم بگيريد و محکم روي نظر خودتان بايستيد . بدانيد که مسير اشتباهي را انتخاب کرده ايد .
منبع:مجله خدايا کمکم کن،شماره 6 به نقل از سایت آل البیت