ترجمهٔ فارسی بهروز ثروتیان

متن اصلی ترکی آذربایجانی

سلام بر حیدر بابا

حیدر بابایه سلام

۱

حیدربابا چو ابر شَخَد ، غُرّد آسمان

‫حیدربابا ایلدیریملار شاخاندا

سیلابهاى تُند و خروشان شود روان

سئللر سولار شاققیلدییوب آخاندا

صف بسته دختران به تماشایش آن زمان

‫قیزلار اوْنا صف باغلییوب باخاندا

بر شوکت و تبار تو بادا سلام من

‫سلام اولسون شوْکتوْزه ائلوْزه !

گاهى رَوَد مگر به زبان تو نام من

‫منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوْزه

۲

حیدربابا چو کبکِ تو پَرّد ز روى خاک

‫حیدربابا ، کهلیک لروْن اوچاندا

خرگوشِ زیر بوته گُریزد هراسناک

‫کوْل دیبینن دوْشان قالخوب قاچاندا

باغت به گُل نشسته و گُل کرده جامه چاک

‫باخچالارون چیچکلنوْب آچاندا

ممکن اگر شود ز منِ خسته یاد کن

‫بیزدن ده بیر موْمکوْن اوْلسا یاد ائله

دلهاى غم گرفته ، بدان یاد شاد کن

‫آچیلمیان اوْرکلرى شاد ائله

۳

چون چارتاق را فِکنَد باد نوبهار

‫بایرام یئلى چارداخلارى ییخاندا

نوروزگُلى و قارچیچگى گردد آشکار

‫نوْروز گوْلى ، قارچیچکى چیخاندا

بفشارد ابر پیرهن خود به مَرغزار

آغ بولوتلار کؤینکلرین سیخاندا

از ما هر آنکه یاد کند بى گزند باد

‫بیزدن ده بیر یاد ائلییه ن ساغ اوْلسون

گو : درد ما چو کوه بزرگ و بلند باد

‫دردلریمیز قوْى دیّکلسین ، داغ اوْلسون

۴

حیدربابا چو داغ کند پشتت آفتاب

‫حیدربابا ، گوْن دالووى داغلاسین !

رخسار تو بخندد و جوشد ز چشمه آب

‫اوْزوْن گوْلسوْن ، بولاخلارون آغلاسین !

یک دسته گُل ببند براى منِ خراب

اوشاخلارون بیر دسته گوْل باغلاسین !

بسپار باد را که بیارد به کوى من

یئل گلنده ، وئر گتیرسین بویانا

باشد که بخت روى نماید به سوى من

بلکه منیم یاتمیش بختیم اوْیانا

۵

حیدربابا ، همیشه سر تو بلند باد

حیدربابا ، سنوْن اوْزوْن آغ اوْلسون !

از باغ و چشمه دامن تو فرّه مند باد

‫دؤرت بیر یانون بولاغ او ْلسون باغ اوْلسون !

از بعدِ ما وجود تو دور از گزند باد

‫بیزدن سوْرا سنوْن باشون ساغ اوْلسون !

دنیا همه قضا و قدر ، مرگ ومیر شد

دوْنیا قضوْ-قدر ، اؤلوْم-ایتیمدى

این زال کى ز کُشتنِ فرزند سیر شد ؟

دوْنیا بوْیى اوْغولسوزدى ، یئتیمدى

۶

حیدربابا ، ز راه تو کج گشت راه من

‫حیدربابا ، یوْلوم سنن کج اوْلدى

عمرم گذشت و ماند به سویت نگاه من

‫عؤمروْم کئچدى ، گلممه دیم ، گئج اوْلدى

دیگر خبر نشد که چه شد زادگاه من

هئچ بیلمه دیم گؤزللروْن نئج اوْلدى

هیچم نظر بر این رهِ پر پرپیچ و خم نبود

‫بیلمزیدیم دؤنگه لر وار ، دؤنوْم وار

هیچم خبر زمرگ و ز هجران و غم نبود

‫ایتگین لیک وار ، آیریلیق وار ، اوْلوْم وار

۷

بر حق مردم است جوانمرد را نظر

‫حیدربابا ، ایگیت اَمَک ایتیرمز

جاى فسوس نیست که عمر است در گذر

‫عؤموْر کئچر ، افسوس بَرَه بیتیرمز

نامردْ مرد ، عمر به سر مى برد مگر !

‫نامرد اوْلان عؤمرى باشا یئتیرمز

در مهر و در وفا ، به خدا ، جاودانه ایم

‫بیزد ، واللاه ، اونوتماریق سیزلرى

ما را حلال کن ، که غریب آشیانه ایم

‫گؤرنمسک حلال ائدوْن بیزلرى

۸

میراَژدَر آن زمان که زند بانگِ دلنشین

‫حیدربابا ، میراژدر سَسلننده

شور افکند به دهکده ، هنگامه در زمین

کَند ایچینه سسدن - کوْیدن دوْشنده

از بهر سازِ رستمِ عاشق بیا ببین

‫عاشیق رستم سازین دیللندیرنده

بى اختیار سوى نواها دویدنم

‫یادوندادى نه هؤلَسَک قاچاردیم

چون مرغ پرگشاده بدانجا رسیدنم

‫قوشلار تکین قاناد آچیب اوچاردیم

۹

در سرزمینِ شنگل آوا ، سیبِ عاشقان

‫شنگیل آوا یوردى ، عاشیق آلماسى

رفتن بدان بهشت و شدن میهمانِ آن

‫گاهدان گئدوب ، اوْردا قوْناق قالماسى

با سنگ ، سیب و بِهْ زدن و ، خوردن آنچنان !

‫داش آتماسى ، آلما ، هیوا سالماسى

در خاطرم چو خواب خوشى ماندگار شد

‫قالیب شیرین یوخى کیمین یادیمدا

روحم همیشه بارور از آن دیار شد

‫اثر قویوب روحومدا ، هر زادیمدا

۱۰

حیدربابا ، قُورى گؤل و پروازِ غازها

‫حیدربابا ، قورى گؤلوْن قازلارى

در سینه ات به گردنه ها سوزِ سازها

‫گدیکلرین سازاخ چالان سازلارى

پاییزِ تو ، بهارِ تو ، در دشتِ نازها

‫کَت کؤشنین پاییزلارى ، یازلارى

چون پرده اى به چشمِ دلم نقش بسته است

‫بیر سینما پرده سى دیر گؤزوْمده

وین شهریارِ تُست که تنها نشسته است

‫تک اوْتوروب ، سئیر ائده رم اؤزوْمده

۱۱

حیدربابا ، زجادّة شهر قراچمن

‫حیدربابا ، قره چمن جاداسى

چاووش بانگ مى زند آیند مرد و زن

‫چْووشلارین گَلَر سسى ، صداسى

ریزد ز زائرانِ حَرَم درد جان