با این که از ماه مبارک رمضان چند روزی باقی مانده است، در این روزها ممکن است برخی از افراد از بی حالی و سستی پس از افطار ناراحت و گله مند باشند؛ درحالی که می توان با رعایت توصیه های …
با این که از ماه مبارک رمضان چند روزی باقی مانده است، در این روزها ممکن است برخی از افراد از بی حالی و سستی پس از افطار ناراحت و گله مند باشند؛ درحالی که می توان با رعایت توصیه های ساده این حالت را کنترل کرد یا کاهش داد.
بیشتر مردم تصور می کنند معده انسان یک کیسه تو خالی است که کار آن انباشت و مخلوط کردن غذا است درحالی که معده یک عضو کاملا هوشمند است.بعضی از افراد با وجود رعایت تمام توصیه های پزشکی باز هم تا یکی دو ساعت مانده به افطار و ساعت ها بعد از آن احساس کسالت می کنند و ضعف و سستی آن ها تا آخر روز ادامه دارد. این موضوع به علت این است که وقتی ما افطار می کنیم مواد مختلف غذایی را باهم مصرف می کنیم و معده برای هضم آن ها به زمان بیشتری نیاز دارد. لذا اجازه خروج آنها را به روده نمی دهد و چون چیزی وارد روده نمی شود طبیعتا چیزی برای جذب وجود ندارد و با این که معده را از انواع موادغذایی انباشته ایم بدن ما هنوز گرسنه و تشنه است و این وضع تا زمان بازشدن دریچه خروجی معده و ورود غذا به روده و آغاز جذب در روده ادامه خواهد داشت.راه حل بسیار ساده است.
کافی است، برای افطار بار اول فقط و فقط از مایعات آن هم مایعاتی که هضم آن زمان بر نیست مانند آبجوش ولرم یا چای کم رنگ همراه با کمی قند یا شکر یا نبات یا عسل استفاده کرد. این نوع مایعات برای معده نیاز به فرآیند هضم ندارد و معده پس از شناسایی اولیه و هم دما شدن آن با دمای بدن در صورت اطمینان از این که چیزی همراه آن خورده نشده ظرف چند دقیقه اجازه ورود آن را به روده صادر می کند و دریچه تحتانی را باز می کند و با تخلیه معده فرد روزه دار احساس سبکی و با جذب آب و قند احساس انرژی و نشاط می کند. یادمان باشد با این مایعات که اول افطار استفاده می شود نباید هیچ ماده ای که نیاز به هضم دارد، مصرف کرد به عنوان مثال شیرینی، زولبیا و بامیه. حتی مصرف شیر که برای هضم نیاز به زمان دارد را در اول افطار توصیه نمی کنیم. سوال این است که چقدر مایعات می توان نوشید؟ بسته به ظرفیت معده افراد ۲ تا ۳ لیوان مایع می توان مصرف کرد.
پس از آن باید از خوردن امساک کنیم و به معده زمان بدهیم تا این مایعات را تخلیه کند. این کار بسته به سن و شرایط فیزیکی فرد معمولا ۲۰-۱۵ دقیقه زمان می خواهد.یادمان باشد در این فاصله هیچ چیز دیگری نباید بخوریم به عنوان نمونه می توان در این زمان از توفیق اقامه نماز اول وقت بهره برد. در ضمن یادمان باشد که در اول افطار آب سرد نخوریم چون این کار ممکن است باعث درد شدید شود و هم زمان تخلیه مایعات را طولانی تر کند. افرادی که مشکل دیابت دارند بهتر است به جای قند، شکر و نبات از مقدار کمی عسل استفاده کنند. با گذشت ۲۰دقیقه مایعات مصرف شده از معده تخلیه می شود و فرد احساس سبکی و نشاط می کند و معده آماده پذیرش غذا می شود، حالا بعد از فاصله ای نوبت مصرف موادغذایی است. در این مرحله می توانیم از یک غذای سبک و مناسب که مواد چربی کمتری دارد، استفاده کنیم حالا چون عطش فروکش کرده است، نیاز به مصرف مایعات زیاد همراه غذا نداریم. بنابراین می توانیم افطار خود را این گونه تقسیم کنیم «افطار اول» فقط با مایعات گرم و شیرین و بدون مواد جامد و پس از آن ۲۰دقیقه امساک و بعد «افطار دوم» با غذای متعارف. با گذشت ۲-۲.۵ ساعت از افطار دوم می توان میوه و دسر سبک مصرف کرد.
در این مورد هم یک سحری سالم باید در دو مرحله میل شود. مرحله اول مصرف مایعات سپس امساک به مدت ۲۰دقیقه و مرحله دوم استفاده از غذاست که در مرحله اول از هیچ ماده جامدی که نیازبه هضم دارد حتی خرما استفاده نشود. باز هم ۲۰دقیقه فاصله لازم است تا در مرحله بعد سحری خورده شود.به این ترتیب شما باید ۲بار سحری بخورید، سحری اول فقط آب و مایعات، سحری دوم غذا، تنها تفاوت با افطار این است که در افطار مصرف چای معمولا مشکلی ایجاد نمی کند اما در سحر چنانچه چای را جایگزین آب کنید به دلیل اثر مدر بودن آن مقدار زیادی از ذخایر آب بدن در همان ساعت اول صبح از طریق ادرار دفع و بدن از ظهر به بعد دچار کم آبی می شود.
به طور خلاصه در روش «دو افطار، دو سحر» تاکید بر تفکیک آب از غذا و ایجاد ۲۰ دقیقه فاصله بین مصرف مایعات و غذاست که این کار به معده فرصت می دهد برای پذیرش و هضم غذا آمادگی پیدا کند شما هم این روش را امتحان کنید.
دکتر فرزاد فیروزی
مدیر درمان تامین اجتماعی خراسان جنوبی