روز شمار انقلاب اسلامی

 پس از راه‌پیمایی عید فطر و عدم دخالت قوای انتظامی مردم امیدوار شدند كه قوای انتظامی به راه‌پیمایی‌های آرام كاری نخواهند داشت. جمعه 17 شهریور مردم صبح زود به حركت در آمدند. در همین هنگام دولت ساعت 6 صبح در تهران و 12 شهر بزرگ دیگر حكومت نظامی اعلام كرد و مردم كه از این امر اطلاع نداشتند دسته دسته به طرف محل تجمع كه میدان ژاله (شهدا) بود حركت كردند و...

روز شمار انقلاب اسلامی

10 فروردین 1340 ش.========وفات آیة الله العظمی حاج سید حسین بروجردی.

16 مهر 1340 ش.========تصویب قانون انجمن های ایالتی و ولایتی.

8 آذر 1341 ش.========لغو قانون انجمن های ایالتی و ولایتی .

19 دی 1341 ش.========اعلام انقلاب سفید.

2 بهمن 1341 ش.========تظاهرات مردم در تهران.

1 فروردین 1342 ش.========اعلام عزای عمومی در عید نوروز.

2 فروردین 1342 ش.========تهاجم رژیم پهلوی به مجلس سوگواری در مدرسه فیضیه.

13 خرداد 1342 ش.========دستگیری حضرت امام خمینی.

5 خرداد 1342 ش.========قیام ملت ایران در اعتراض به دستگیری امام خمینی.

11 مرداد 1342 ش.========آزادی از زندان و بازداشت خانگی امام خمینی.

17 فروردین 1343 ش.========آزادی امام خمینی از بازداشت خانگی.

3 مرداد 1343 ش.========تصویب قانون کاپیتولاسیون.

4 آبان 1343 ش.========پایداری امام خمینی در برابر کاپیتولاسیون.

13 آبان 1343 ش.========تبعید حضرت امام خمینی به ترکیه.

1 بهمن 1343 ش.========اعدام انقلابی حسنعلی منصور.

21 فروردین 1344 ش.========حمله به محمدرضا پهلوی در کاخ مرمر توسط سرباز شهید، رضا شمس آبادی

26 خرداد 1344 ش.========شهادت چهار تن از جانبازان هیئت های موءتلفه اسلامی، بخارایی، امانی، هرندی و نیک نژاد، به دست رژیم پهلوی.

13 مهر 1344 ش.========تغییر محل تبعید امام خمینی به نجف اشرف.

17 دی 1346 ش.========شهادت جهان پهلوان غلامرضا تختی به دست ساواک.

20 خرداد 1349 ش.========شهادت آیت الله محمدرضا سعیدی در زندان.

8 اردیبهشت 1350 ش.========قتل عام کارگران کارخانه جهان چیت کرج که برای احقاق حق خود قیام کرده بودند.

7 دی 1353 ش.========شهادت آیة الله حسین غفاری در زندان رژیم.

15 خرداد 1356 ش.========امیرعباس هویدا نخست وزیر رژیم پهلوی، پس از سیزده سال، به دلیل فساد و عدم کارآیی دولتش، استعفا کرد و جمشید آموزگار به عنوان نخست وزیر، منصوب شد.

1 آبان 1356 ش.========شهادت فرزند امام، حاج سیدمصطفی خمینی.

17 دی 1356 ش.========مقاله روزنامه اطلاعات و توهین به امام خمینی.

18 دی 1356 ش.========عکس العمل مردم برابر مقاله روزنامه اطلاعات.

19 دی 1356 ش.========قیام خونین مردم قم.

29 بهمن 1356 ش.========قیام مردم تبریز در چهلم شهدای قم.

10 فروردین1357 (پنج شنبه) :قیام مردم یزد

 در روزهای نهم و دهم فروردین مردم یزد به تبعیت از رهبر انقلاب عید را تحریم كردند و برای بزرگداشت شهدای تبریز، خود را مهیا ساختند. روز 9 فروردین مردم بعد از مراسم به خیابان ریختند و با شعارهای درود بر خمینی و مرگ بر شاه به راه‌پیمایی پرداختند . فردای آن روز به دعوت آیت‌الله صدوقی تعطیل عمومی اعلام گشت و مردم در مساجد گرد آمدند و بازگشت امام خمینی و آزادی زندانیان سیاسی و نابودی رژیم پهلوی را خواستار شدند و در خاتمه جلسه به خیابان آمدند اما با تمركز قوای پلیس و ارتش مواجه شدند. تیراندازی آغاز شد و گروهی به شهادت رسیدند و عده زیادی مجروح گردیدند.

 25 اردیبهشت1357 (دوشنبه) :

در پی اوج‌گیری تظاهرات و درگیریهای مردم با عوامل رژیم پهلوی ‎‎، دولت آموزگار به مأمورین نظامی و انتظامی در برابر آشوب ها دستور شدت عمل داد.

15 خرداد 1357 (دوشنبه) :

به مناسبت سالگرد 15 خرداد در تهران و شهرستان ها تعطیل و اعتصاب سراسری اعلام گردید.

30 تیر 1357 (جمعه) : تولد منجی عالم بشریت حضرت مهدی (عج)

مردم ایران برای نشان دادن نفرت خویش از رژیم پهلوی مراسم چراغانی و جشن شادی در این روز خجسته را تحریم كردند.

 31 تیر 1357 (شنبه) :

حجت‌الاسلام شیخ احمد كافی خطیب مشهور در اثر تصادف ساختگی به شهادت رسید.

 21 مرداد 1357 (شنبه) :

درگیری خونین در اصفهان و اعلام حكومت نظامی در این شهر كه توسط فرماندار نظامی شهر به اجرا درآمد.

 25 مرداد 1357 (چهارشنبه) :

اعلام حكومت نظامی توسط دولت آموزگار

 دولت برای كنترل اوضاع در سطح كشور بخصوص در استانهایی كه افراد خارجی در آن حضور بیشتری دارند در چند شهر اعلام حكومت نظامی نمود.

 28 مرداد 1357 (شنبه) :

 ـ فاجعه سینما ركس آبادان

 رژیم پهلوی برای ارعاب و ایجاد وحشت در میان مردم دستور به آتش كشیدن سینما ركس آبادان را داد در حالی كه مردم بی‌خبر و بی‌گناه مشغول تماشای فیلم بودند. این فاجعه باعث مرگ چندین انسان بی‌گناه گردید.

 5 شهریور 1357 (یك شنبه):

ـ سقوط دولت جمشید آموزگار

 در پی رسوایی فاجعه سینما ركس آبادان و عدم توفیق دولت آموزگار در سركوب مردم و ایجاد اصلاحات در جهت تحكیم رژیم پهلوی‌، آموزگار از مقام خود استعفا داد.

ـ تشكیل دولت شریف امامی : در پی سقوط دولت آموزگار، شریف امامی استاد اعظم لژ فراماسونری در ایران مأمور تشكیل دولت گردید.

28 مرداد 1357رژیم پهلوی برای ارعاب و ایجاد وحشت در میان مردم دستور به تش كشیدن سینما ركس بادان را داد در حالی كه مردم بی‌خبر و بی‌گناه مشغول تماشای فیلم بودند. این فاجعه باعث مرگ چندین انسان بی‌گناه گردید

 13 شهریور 1357 (دوشنبه) :

ـ راه‌پیمایی عید فطر

نماز عید فطر با حضور میلیون ها نفر از مردم با ایمان تهران برگزار شد و بعد از نماز عید مردم به راه‌پیمایی پرداختند و خواستار لغو حكومت شاهنشاهی شدند.

 17 شهریور 1357 (جمعه) :

ـ جمعه سیاه

پس از راه‌پیمایی عید فطر و عدم دخالت قوای انتظامی مردم امیدوار شدند كه قوای انتظامی به راه‌پیمایی‌های آرام كاری نخواهند داشت. جمعه 17 شهریور مردم صبح زود به حركت در آمدند. در همین هنگام دولت ساعت 6 صبح در تهران و 12 شهر بزرگ دیگر حكومت نظامی اعلام كرد و مردم كه از این امر اطلاع نداشتند دسته دسته به طرف محل تجمع كه میدان ژاله (شهدا) بود حركت كردند و در میدان با سربازان سر تا پا مسلح مواجه شدند. آنها مردم را محاصره نمودند و سپس شلیك كردند و به قصد كشتن آنها را هدف قرار دادند. در این فاجعه هزاران نفر در سراسر كشور و از جمله میدان شهدا (ژاله سابق) تهران به شهادت رسیدند.

 2 مهر 1357 (یك شنبه) :

منزل امام خمینی در عراق توسط پلیس این كشور محاصره گردید .

 3 مهر 1357 (دوشنبه) :

حزب رستاخیز كه توسط رژیم پهلوی تأسیس شده بود منحل گردید.

 10 مهر 1357 (دوشنبه) :

ـ هجرت امام خمینی از عراق به كویت

با افزایش فشارها و جلوگیری دولت عراق از فعالیت‌های سیاسی حضرت امام خمینی ایشان تصمیم به خروج از این كشور گرفتند. به همین دلیل به طرف كویت حركت كردند. اما دولت كویت به ایشان مجوز ورود را نداد.

13 مهر 1357 (پنج شنبه) :

 - هجرت امام خمینی از عراق به پاریس

 در پی عدم ورود امام خمینی به كویت و جلوگیری دولت عراق از بازگشت ایشان به نجف اشرف، امام خمینی تصمیم می‌‌‌‌‌‌گیرند برای ادامه مبارزه به فرانسه مهاجرت نمایند.

 17 مهر 1357 (دوشنبه) :

ـ تغییر مكان امام خمینی از پاریس به دهكده نوفلوشاتو

ـ دولت فرانسه از فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله خمینی جلوگیری می‌نماید.

 19 مهر 1357 (چهارشنبه) :

 اعتصاب كاركنان مطبوعات در سراسر كشور آ‎غاز گردید.

 24 مهر 1357 (دوشنبه) :

 ـ رژیم پهلوی مسجد جامع كرمان را به آتش كشید.

  ـ به مناسبت چهلم شهدای 17 شهریور عزای عمومی اعلام شد.

 29 مهر 1357 (شنبه) :

 ـ اعتصاب كاركنان صنعت نفت

- با اعتصاب همگانی كاركنان و كارمندان صنعت نفت پالایشگاه های سراسر كشور در خطر تعطیل شدن قرار گرفت.

3 آبان 1357 (جمعه ) :

آزادی زندانیان سیاسی از جمله آیت الله طالقانی از زندان رژیم پهلوی

10 آبان 1357 (چهارشنبه) :

 ارتش كنترل تأسیسات نفتی كشور را در دست گرفت.

 13 آبان 1357 (شنبه) :

ـ تظاهرات دانش‌آموزان و دانشجویان در مقابل دانشگاه تهران به خاك و خون كشیده شد.

ـ آیت‌الله مفتح از زندان آزاد گردید.

 15 آبان 1357 (دوشنبه) :

ـ استعفا و سقوط كابینه شریف امامی در پی حوادث خونین 13 آبان اعلام گردید.

ـ تشكیل دولت نظامی به نخست وزیری ژنرال ازهاری اعلام گشت.

 10 آذر 1357 (جمعه) :

 فریاد الله‌اكبر بر فراز بام ها،‌ سراسر كشور را فرا گرفت.

13آبان 1357 تظاهرات دانش‌آموزان و دانشجویان در مقابل دانشگاه تهران به خاك و خون كشیده شد

 11 دی 1357 (دوشنبه) :

ـ روزهای خونین در مشهد مقدس

با اوج‌گیری تظاهرات مردم مشهد سربازان و مأمورین امنیتی در روزهای 9 ،‌ 10 و 11 دی ماه با حمله به حرم مطهر امام رضا (ع) و مردم در خیابانها و بیمارستانها عده زیادی را به شهادت رساندند و گروهی را مجروح نمودند.

16 دی 1357 (شنبه) :

ـ دولت نظامی ازهاری سقوط كرد.

ـ‌ شاهپور بختیار از اعضای جبهه ملی ایران مأمور تشكیل كابینه از طرف محمدرضا پهلوی گردید و به سمت نخست وزیر منصوب شد.

 23 دی 1357 (شنبه) :

به دستور امام خمینی شورای انقلاب تشكیل گردید.

 26 دی 1357 (سه شنبه) :

ـ شاه رفت

ایران امروز غرق در نور و گل و شیرینی بود و مردم فرار محمدرضا پهلوی را جشن گرفتند. شاه كه برای فرار خود معالجه بیماری را دست‌آویز قرار داده بود در حقیقت برای انجام كودتایی دیگر به سبك 28 مرداد 1332 آماده می‌شد.

 29 دی 1357 (جمعه) :

 اصول جمهوری اسلامی در راه‌پیمایی میلیونی مردم ایران اعلام گردید.

 3 بهمن 1357 (سه شنبه) :

 شورای سلطنت كه برای حفظ رژیم سلطنتی در ایران تشكیل شده بود منحل گردید.

 12 بهمن 1357 ساعت 9 و 27 دقیقه و 30 ثانیه حضرت امام خمینی پس از پانزده سال تبعید پای بر خاك ایران گذاشتند

 4 بهمن 1357 (چهارشنبه) :

 برای جلوگیری از حضور امام خمینی در بین مردم ایران ارتش فرودگاه مهرآباد را به اشغال درآورد.

 5 بهمن 1357 (پنج شنبه) :

 دولت بختیار 3 روز فرودگاههای كشور را بست.

 7 بهمن 1357 (شنبه) :

 ـ‌ تحصن روحانیون مبارز در دانشگاه تهران در اعتراض به بستن فرودگاهها آغاز شد.

ـ راه‌پیمایی میلیونی مردم در تهران به مناسبت 28 صفر برگزار گردید.

 9 بهمن 1357 (دوشنبه) :

ـ فرودگاه برای ورود امام خمینی بازگشایی شد

در پی اعتصابات و تظاهرات و راه‌پیمایی مردم كه خواستار بازگشایی فرودگاه مهرآباد بودند. دولت بختیار فرودگاه مهرآباد را از اشغال نظامی خارج كرد.

 11 بهمن 1357 (چهارشنبه) :

 ـ مأمور ارتش در خیابانهای تهران

دولت برای ترساندن مردم و ایجاد حكومت وحشت با انجام رژه نظامیان در تهران و ترویج شایعه كودتا توسط ارتش دست به حیله دیگری برای انحراف مبارزات مردم ایران زد.

12بهمن 1357 (پنج شنبه) :

ـ ساعت 9 و 27 دقیقه و 30 ثانیه حضرت امام خمینی پس از پانزده سال تبعید پای بر خاك ایران گذاشتند.

ـ فرمانداری نظامی بر اثر فشار مردم راه‌پیمایی و تظاهرات را برای 3 روز آزاد اعلام كرد.

ـ‌ نظامیان مستقر در تلویزیون به طور ناگهانی پخش مراسم استقبال را قطع كردند.

 17 بهمن 1357 (سه شنبه) :

ـ ‌بر اساس پیشنهاد شورای انقلاب، حضرت امام خمینی دولت موقت را به مردم معرفی نمودند.

ـ دولت موقت به ریاست مهندس مهدی بازرگان تشكیل گردید.

 19 بهمن 1357 (سه شنبه) :

 ـ‌ راه‌پیمایی مردم ایران در حمایت از دولت موقت انجام شد.

ـ‌ نیروی هوایی ارتش با حضرت امام خمینی بیعت كردند.

ـ‌ حضرت امام خمینی به زیارت حضرت عبدالعظیم (س) رفتند.

 20 بهمن 1357 (جمعه) :

 ـ‌ طرفداران قانون اساسی با تجمع در استادیوم امجدیه (شهید شیرودی‌) دست به تظاهرات زدند.

ـ‌ ساعت 9 شب سربازان گارد شاه به پادگان نیروی هوایی در شرق تهران (خ دماوند) حمله نمودند.

ـ‌ مردم برا ی كمك به سربازان نیروی هوایی مسلح شدند.

 21 بهمن 1357 (شنبه) :

ـ دولت بختیار زمان حكومت نظامی را افزایش داده و حكومت نظامی را از ساعت 4 بعدازظهر اعلام نمود.

ـ حضرت امام خمینی دستور شكستن زمان حكومت نظامی و حضور مردم در خیابانها را صادر نمودند.

ـ‌ در تهران و شهرستانها بین سربازان گارد و مردم مسلح درگیریهای بسیار شدید رخ داد.

22 بهمن 1357 (دوشنبه) :

 ـ تهران صحنه جنگ خونین مسلحانه بین مردم و سربازان طرفدار رژیم پهلوی گردیده است.

ـ نهایتا با تسلیم تمامی نیروهای نظامی و پیروزی مردم مسلمان ایران رژیم ستمشاهی پس از 57 سال ظلم و ستم متلاشی گردید.

فرآوری : رها آرامی

بخش فرهنگ پایداری تبیان

منبع : مرکز اسناد انقلاب اسلامی

دستاورد های علمی چهل ساله انقلاب اسلامی ایران