در خبر است از امام هشتم عليه‏السلام که فرمود عقل هيچ مسلماني به کمال نرسد تا ده خصلت و صفت در او جمع آيد:

1-هر کس به خير او اميدوار باشد، 

2-از بدي‏اش خود را در امان داند.

3-اندک نيکي ديگران را [نسبت به خودش]  زياد شمرد،

4-نيکي زياد خويش را [نسبت به ديگران]  دست کم گيرد.

5-هر چه از او حاجت خواهند دلتنگ نشود.

6-در طول زندگي ‏اش از دانش طلبي خسته و ملول نگردد. 

7-تهيدستي در راه خدا را [که به رعايت تعليمات اسلامي پيش آيد]  از ثروتمندي دوست‏تر دارد.

8-خوار شمرده شدن [در چشم ظاهربينان]  به خاطر اجراي احکام خدا از عزت نزد دشمن خدا در نظرش محبوبتر است.

9-گمنامي را از شهرت و نام‏ آوري [که آفاتي در پي دارد]  بيشتر مي‏خواهد. 

 سپس امام فرمود: صفت دهم و چه مهم است اين دهمين! سؤال شد: آن صفت دهم چيست؟ امام جواب داد:

هيچ کس را نبيند جز اين‏که گويد: او از من بهتر و باتقواتر است، زيرا که مردم [در مقام مقايسه با او]  بر دو دسته‏اند: مردي که از او بهتر و پرهيزگارتر است و مردي که بدتر و پست‏تراست. چون شخصي را که از او بدتر و پست‏تر است ببيند گويد: شايد خوبي اين شخص  پنهان است و اين برايش بهتر [و از خودنمايي دورتر]  است، ولي خوبي من آشکار است و آن مايه‏ي بدي [و خودبيني]  من است. و چون کسي را که از او بهتر و پرهيزگارتر است مشاهده کند برايش فروتني نمايد تا به [مقام روحاني]  او برسد. پس چون اين‏طور رفتاري داشته باشد قدر و منزلتش بالا رود، و خيرش پاک و خالص شود و نيک نام گردد، و بر معاصرانش آقايي و سروري يابد. [1] .
از حضرت رضا عليه‏السلام است که فرمود: بنده‏اي حقيقت ايمانش را به کمال نرساند تا اينکه در او سه خصلت باشد:

فهم عميق [معارف]  دين، و نيکو اندازه‏گيري کردن در امر معيشت، و شکيبايي بر مصيبتها و گرفتاريها.

تحف العقول، ص 467