مقام والاي حضرت فاطمه زهرا(س) از منظر معصومين

مقام حضرت زهرا(س) فقط از منظر معصومين(ع) كه همتاي ايشانند، قابل بيان است. كلمات و سخنان اين بزرگواران حكايت از كرامت و عظمت والاي اين بانوي عالمه دارد:

1- فاطمه(ع) از نگاه امام اميرالمؤمنين(ع):

در آخرين لحظات عمر مبارك حضرت فاطمه(س) وصاياي خويش را به همسرشان مي‏نمودند كه: «اي پسرعمو! تو هرگز مرا در دوران زندگي دروغگو و خائن نيافتي و هرگز با فرمانت مخالفت نكردم.» علي(ع) كه شاهد درگذشت تنها ياور و تسلي بخش خود است، مي‏فرمايد: «پناه به خدا! تو داناتر و پرهيزگارتر و گرامي‏تر و نيكوتر از آني كه من به جهت مخالفت كردنت‏ با خود، تو را نكوهش كنم. دوري از تو و احساس فراقت ‏بر من گران خواهد بود ولي گريزي از آن نيست. به خدا سوگند! با رفتنت مصيبت رسول خدا(ص) را بر من تازه كردي. انالله و انااليه راجعون از اين مصيبت‏ بزرگ و دردناك و تأثرآور و حزن‏انگيز!» (1)
دقت دركلام علي(ع) در اين لحظات شدت علاقه و احترامش را به فاطمه(س) مي‏رساند. در نگاه امام علي(ع) فاطمه در چنان مرتبه والايي از زهد و خداترسي و عمل به احكام الهي قرار دارد كه تصور مخالفت او با همسرش ممكن نيست. حضرت علي(ع) در پاسخ به ادعاهاي بي ‏اساس معاويه مبني بر فضايل امويان در نامه‏اي مي‏نويسد: «... دو سيد جوانان اهل بهشت از ماست و«صبية النار» از شماست، كودكاني كه نصيب آنان آتش گرديد. بهترين زنان جهان از ماست. و «حمالة‏الحطب‏» آن كه هيزم كشد براي دوزخيان از شماست. اين فضليت‏ ها از ماست و آن فضيلت ‏ها از شماست...» (2)
در شعري كه به ايشان منسوب است، مي‏فرمايد: «من به فاطمه و فرزندانش مباهات مي‏كنم! آن گاه به رسول خدا(ص) افتخار مي‏كنم در آن هنگام كه فاطمه را به همسري من درآورد.» (3) شخصيت والايي چون حضرت علي(ع) به همسري بانوي جهان افتخار مي‏كند و همسري با او را ملاك برتري خود و شايستگي‏اش بر رهبري اسلام مي‏ داند.

2- فاطمه(س) از نگاه امام حسن مجتبي(ع):

امام حسن(ع) در موارد بسياري از مادرشان سخن گفته‏اند. من جمله: «شبي ديدم مادرم در محراب به نماز ايستاده است و تا طلوع خورشيد مشغول ركوع و سجود بود و شنيدم براي يكايك مردان و زنان دعا مي‏كرد و آنان را نام مي‏برد ولي براي خود چيزي نخواست. عرض كردم: مادر! چرا همان گونه كه براي ديگران دعا مي‏كني، براي خود دعا نمي‏كني؟ فرمود: فرزندم! اول همسايه بعد از آن خانه.» (4)

3- فاطمه(س) از نگاه امام حسين(ع):

در روز عاشورا، در آن هنگام كه لشكر دشمن امام حسين(ع) را احاطه كرد. ضمن خطبه مفصلي فرمودند: «مرا بين كشته شدن و ذلت مخير كرده‏اند و من هرگز تن به پستي نمي‏دهم. خدا و رسول مرا از چنين كاري باز مي‏دارند. هم چنين نياكان پاك و دامن‏ هاي مطهر و پاكيزه اجازه چنين پذيرشي را به من نمي‏دهند.» (5)
در يك كلام، امام حسين(ع) دليل پايمردي و مقاومت ‏خويش را تربيت الهي فاطمه (س) مي‏داند. امام حسين(ع) نقل مي‏كند: «آن زمان كه رسول خدا(ص) در خانه ام‏سلمه بود، صرصائيل(يكي از فرشتگان الهي) نزد پيامبر آمد و عرض كرد: نور را به عقد نور درآور. پيامبر فرمود: چه كسي را براي چه كسي؟ گفت: دخترت فاطمه (س) را براي علي ‏بن‏ ابيطالب. سپس در حضور جبرئيل و ميكائيل و صرصائيل فاطمه را به عقد علي درآورد.» (6)

4- فاطمه(س) از نگاه امام سجاد(ع):

امام سجاد(ع) مي‏فرمايد: «وقتي كه قيامت فرا رسد، منادي ندا مي‏دهد: در اين روز، ترس و اندوهي به خود راه ندهيد. همه خوشحال از اين عفو عمومي سربالا مي‏برند. فاطمه(س) وارد محشر مي‏شود و گفته مي‏شود كساني كه به آيات ما ايمان آوردند و مسلمان شدند به جز مسلماناني كه دوستدار اهل‏بيت هستند، همگي سرها را بزير اندازند. آن گاه اعلام مي‏شود: اين است فاطمه دخت محمد(ص). او و همراهانش به سوي بهشت مي‏روند. خداوند فرشته‏اي را خدمت وي مي‏فرستد و مي‏گويد: حاجتت را از من بخواه! فاطمه(س) عرض مي‏دارد: پروردگارا! حاجت من آن است كه مرا و كساني را كه فرزندان مراياري كردند، مورد عفو قرار دهي.» (7)

5- فاطمه(س) از نگاه امام محمدباقر(ع):

امام باقر(ع) به جابر روايت كردند كه: «... چون قيامت ‏شود، جبرئيل ندا مي‏دهد: خديجه دختر خويلد كجاست؟ مريم دختر عمران، آسيه دختر مزاحم، ام كلثوم خواهر موسي كجايند؟ آنان از جاي بر مي‏خيزند... اي اهل محشر! امروز من كرامت را براي محمد و علي و حسن و حسين و فاطمه(ع) قرار دادم. سرها را پايين بياندازيد و چشم ها را فرو ببنديد، چون فاطمه مي‏خواهد به بهشت‏ برود. سپس جبرئيل ناقه‏اي بهشتي مي‏آورد و آن حضرت را به بهشت مي‏برد و ليكن ايشان وقتي نزديك بهشت مي‏رسد درنگ مي‏كند. خداوند مي‏فرمايد: درنگ شما براي چيست؟ فاطمه مي‏گويد: پروردگارا! دوست دارم در چنين روزي مقامم شناخته شود. خداوند مي‏فرمايد: اي دختر حبيبم! برگرد و نظر افكن و هركس را كه دوستي تو يا دوستي يكي از فرزندان تو در دلش باشد، او را گرفته و وارد بهشت كن.» در ادامه امام باقر(ع) مي‏فرمايد: «به خدا سوگند! اي جابر در آن روز فاطمه شيعيان و دوستانش را همانند پرنده‏اي كه دانه خوب را از دانه بد جدا مي‏كند، از بين جمعيت جدا مي‏كند.» (8)

6- فاطمه(س) از نگاه امام جعفر صادق(ع):

مرحوم مجلسي در ضمن روايتي از امام صادق(ع) نقل مي‏كند: «فاطمه، صديقه كبري است. محور حركت انسان هاي گذشته، معرفت و شناخت ‏حضرت فاطمه بوده است.» (9) سيد هاشم بحراني روايت ديگري از امام صادق(ع) نقل مي‏كند كه: «نبوت هيچ پيامبري تكميل نشد مگر اين كه به فضيلت آن حضرت اقرار نموده، محبت او را دارا باشد.» (10) امام صادق(ع) در ذيل آيه شريفه«اناانزلناه في‏ليلة‏القدر»؛ مي‏فرمايد: منظور از«ليلة‏» فاطمه و منظور از«قدر» خداوند است. هركس فاطمه را آن گونه كه سزاوار است، بشناسد، «ليلة‏القدر» را درك كرده است.» (11)

7- فاطمه(س) از نگاه امام موسي كاظم(ع):

امام كاظم(ع) مي‏فرمايد: «همانا فاطمه، صديقه و شهيده است.» (12) سليمان جعفر مي‏گويد: از امام كاظم(ع) شنيدم كه فرمودند: «درخانه‏اي كه اسم محمد يا علي، حسن، حسين، جعفر، عبدالله و از زنان فاطمه باشد، فقر و تنگدستي وارد نخواهد شد.» (13)

8- فاطمه(س) از نگاه امام رضا(ع):

امام رضا(ع) از اجداد گراميش نقل مي‏كند كه پيامبر(ص) به علي(ع) فرمودند: سه فضيلت‏ به تو داده شد كه به من داده نشده است. علي(ع) عرض كرد: چه چيزهايي به من داده شده است؟ فرمود: تو پدر زني چون من داري كه من چنين پدر زني ندارم، همسري چون فاطمه به تو داده شده كه به من داده نشده است، حسن و حسين به تو داده شده كه به من داده نشده است.» (14) امام رضا(ع) از پدران بزرگوار خود از رسول خدا(ص) نقل مي‏كند كه پس از ازدواج علي و فاطمه(ع) خداوند عزوجل فرمودند: «اگر علي(ع) را نمي‏آفريدم براي دخترت فاطمه همتا و همسري در روي زمين يافت نمي‏شد.» (15)

9- فاطمه(س) از نگاه امام جواد(ع):

امام جواد(ع) خطاب به موسي بن قاسم كه گفت: در حج از طرف مادرت نيز زيارت كردم و گاهي هم نكردم؛ فرمودند: «آن را زياد كن، زيرا كه برترين چيزي است كه بدان عمل مي‏كني.» (16) زكريا بن آدم نقل مي‏كند: «در محضر امام رضا(ع) بودم كه امام جواد(ع) در حالي كه بيش از چهار سال از عمرش نگذشته بود، وارد شد. وقتي نشست دستش را روي زمين قرار داد و سر به آسمان بلند نمود و مدتي طولاني به فكر فرو رفت. امام رضا(ع) فرمود: جانم فدايت! چرا اين چنين در انديشه‏اي؟ پاسخ داد: به جهت‏ ستم‏ هايي كه نسبت ‏به مادرم فاطمه(س) انجام دادند.» (17)

10- فاطمه(س) از نگاه امام هادي(ع):

آن حضرت در مورد علت نام گذاري حضرت صديقه طاهره(س) به«فاطمه‏»، از رسول خدا(ص) نقل مي‏كند: «دخترم فاطمه را بدان جهت فاطمه ناميدند كه خداوند عزوجل او و دوستانش را از آتش جهنم به دور نگه مي‏دارد.»(18)

11- فاطمه(س) از نگاه امام حسن عسكري(ع)

امام حسن عسكري(ع) از امام علي(ع)، از رسول خدا(ص) نقل مي‏كند كه: «آن هنگام كه خداوند آدم و حوا را آفريد، آنان در بهشت‏ به خود مباهات مي‏كردند. آدم به حوا گفت: خداوند هيچ مخلوقي بهتر از ما نيافريده است. خداوند به جبرئيل فرمود: اين دو بنده‏ام را به فردوس برين ببر! زماني كه وارد فردوس شدند، چشمانشان به بانويي افتاد كه جامه‏اي زيبا از جامه‏هاي بهشتي در برداشت و تاجي نوراني بر سرگذاشته و دو گوشواره درخشان به گوشش آويخته بود و بهشت از پرتو نور چهره‏اش درخشان بود. حضرت آدم به جبرئيل گفت: حبيبم جبرئيل! اين بانو كه از زيبايي چهره‏اش بهشت نوراني گشته، كيست؟ گفت: او فاطمه دختر محمد(ص) پيامبري از نسل تو است كه در آخرالزمان خواهد آمد. گفت: اين تاجي كه برسردارد، چيست؟ پاسخ داد: شوهرش علي‏بن ابيطالب(ع) است. گفت: اين دو گشواره كه بر دو گوش او است چيست؟ پاسخ داد: دو فرزندش حسن و حسين مي‏باشند. آدم گفت: حبيبم! آيا اينان پيش از من آفريده شده‏اند؟ گفت: بلي، اينان در علم مكنون خداوند چهارهزار سال پيش از آن كه تو آفريده شوي، وجود داشتند.» (19)

12- فاطمه(س) از نگاه امام مهدي (عج):
 
حضرت بقية‏الله(عج) فرمودند: «دختر رسول خدا فاطمه(س) براي من سرمشق و الگوي نيكويي است.» (20) امام مهدي(عج) كه با ظهور خويش عالم را متحول مي‏سازد، حضرت فاطمه(س) را الگوي عملي و حكومتي خويش مي‏شمرد و اين، حكايت از مقام عظماي بانوي عالم، حضرت زهرا(س) دارد.

پي‏نوشت‏ها:

1-    فاطمة‏الزهرا من المهد الي‏اللحد، ص 609 و 610؛ روضة‏الواعظين، ص 151.
2- نهج البلاغه، نامه 28.
3- ديوان امام علي بن ‏ابيطالب(ع)، محمدعبدالرحمن عوض، ص 65.
4- بحارالانوار، ج 43، ص 81 و 82، حديث 3.
5- همان، ج 45، ص 9.
6- همان، ج 43، ص 123، حديث 31.
7- عوالم العلوم، 11/2/1780 و 1779.
8- بحارالانوار، ج 43، ص 64.
9- همان، ص 105.
10- مدينة‏المعاجز به نقل: فاطمة‏الزهرا بهجة‏القلب المصطفي، ص 86.
11- بحارالانوار، ج 43، ص 65، حديث 580.
12- مرآة‏العقول، ج 5، ص 315.
13- سفينة‏البحار، ج 4، ص 295.
14- مسندالرضا، ج 1، ص 119، حديث 81.
15- همان، ج 1، ص 141، حديث 177.
16- اصول كافي، ج 4، ص 314، حديث 2.
17- بحارالانوار، ج 50، ص 59.
18- لسان الميزان، ج 3، ص 346.
19- بحارالانوار، ج 53، ص 180.
20- اهم منابع از كتب روايي و مذهبي بوده است. بويژه اصول كافي و بحارالانوار و مجلات پيام زن و آينه عصمت.

منبع – تبیان استان اردبیل