مجمعُ البیان فی تفسیر القُرآن ، از مهمترین تفاسیر قرآن کریم نوشته فضل بن حسن طبرسی (متوفای ۵۴۸ ق) عالم دینی و مفسر شیعی. این تفسیر را دانشمندان شیعه و سنی ستوده و از آن به عنوان یکی از منابع قدیم تفسیری یاد کردهاند. مجمع البیان از گونه تفاسیر ادبی قرآن است و پژوهشگران، اهمیت این اثر را در جامعیت، اتقان و استحکام مطالب، ترتیب دقیق، تفسیر روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسی آرا دانستهاند. این تفسیر شامل مباحثی چون: قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر موارد معانی و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارده در آیاو
اسباب نزول از دانشهاى وابسته به قرآن كریم و از شاخههاى علوم قرآنى است كه درباره زمینهها و مقتضیات نزول آیات و سورههاى قرآن بحث مىكند. این دانش از زمان نزول قرآن كریم تاكنون همواره مورد توجه و اهتمام مفسران بوده است.
مقدمه
قرآن کریم، بهترین و زیباترین کلامی است که خداوند حکیم نازل کرده است. قرآن، ماندگارترین اثر وحیانی است که از ملکوتِ آسمان بر زمین فرود آمده و عظیم ترین و کامل ترین، دین را برایِ بشریّت به ارمغان آورده است. یکی از محورهای مهمِ مباحث علوم قرآنی، بحث نزول قرآن، چگونگی آن، زمان و مدّت نزول، انواع و مراتب نزول قرآن است. بعد از بیان چند بحث مقدماتی به بحث نزول قرآن، می پردازیم.
از نگاه علامه طباطبايى در تفسير الميزان قصه هاى قرآن حاوى حوادثى از گذشته است كه ذكر آنها مى تواند وسيله هدايت انسان باشد . به همين روى بسا قسمت هاى يك قصه در مواضع مختلف قرآن پراكنده شده است .
روش علامه در بيان داستانهاى قرآن چنين است كه آيات پراكنده مربوط را گردآورى مى كند و صورت كامل آنها را ارايه می نمايد . نيز چنانچه در روايات اطلاعاتى درباره داستانها آمده باشد و با قرآن و عقل و طبع سليم مخالفتى نداشته باشد، نقل آنها را بى اشكال مى شمارد .
البته يادآور مى شود كه اين اخبار آحادند و جز در اح
قرآن این کتاب عظیم الشأن توسط خود خداوند توصیف گردیده است و در شروع بسیاری از سوره هایی که با حروف مقطعه شروع شده است توصیفی زیبا در باره قرآن کریم آمده است . در بیان گهر بار معصومین (ع) نیز توصیفات بسیار زیبا در شأن و منزلت قرآن کریم آمده است که در اینجا به چند مورد اندک اشاره می شود . توصیه می کنیم کتاب فصل قرآن در اصول کافی را حداقل مطالعه نمائید
قرائت قرآن بین قاریان در مواردی اختلافی بود و تعدادقاریان در طی سالیان متمادی افزایش می یافت تا این که ابن مجاهد از میان کلیه قرائات ، هفت قرائت را برگزید که هر کدام دو راوی دارند :
قرائت قرآن با ادای صحیح حروف و آرامش کامل، همچنین تولید هر حرفی از مخرج مربوط به خود با رعایت صفات آن» تعریفی که صاحب نظران برای ترتیل کرده اند، از مجموعه سخنانی اخذ شده که در قرآن و روایات معصومین ـ علیهم السّلام ـ آمده است
تجویددر اصطلاح عبارت است از تلفظ حروف (عربى) از جايگاه خود، به گونهاى كه حق هر حرف از صفات آن و مستحق آن از (احكام) به خوبى اَدا و رعايت شود: «التَّجويدُ اِعْطاءُ الْحُرُوفِ حَقَّها مِنْ صِفَة لَها وَ مُسْتَحَقَّها».
حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: در خیلی از موارد شخصی میگوید که ببخشید ، اشتباه شده است، چیزی که جلوی این گونه از اشتباهات را بگیرد همین دعا است؛ ما اگر بتوانیم با دعا مشکل عدّهای را حل کنیم خیلی ها نجات پیدا میکنند.
مقدمه
در مقدمه چهل حدیث قرآن بجاست که اندکی درباره قرآن سخن گفته شود، اما دشوارترین کار، همین است که بشر خاکی و قلمها و بیابانهای ناتوان بشری، بخواهد درباره کلام آسمانی خداوند، سخن بگوید.
راستی قرآن چیست؟
حتی اگر آنچه را در آیات خود قرآن، درباره کلام الله می خوانیم، بر شماریم، مقاله ای مبسوط خواهد شد. تا چه رسد به دریایی مواج از احادیث رسول خدا و اهل بیت علیه السلام که درباره قرآن و حقیقت و ابعاد گوناگون آن بیان فرموده اند.
براستی که انتخاب یک آیه و چهل حدیث، از این گنجینه ژرف و بی پایان دشوار است.
ت