پدید آورنده : محمدباقر شریعتی سبزواری
با توجه به تقاضاهای مکرر مشترکین مقطع راهنمایی مبنی بر این که موضوع پژوهش های ارائه شده برای مقطع راهنمایی و دبیرستان (به صورت مشترک) گاهی برای گروه سنی راهنمایی سنگین است و آنان نمی توانند درباره موضوع پژوهش معرفی شده مقاله بنویسند، تصمیم گرفتیم با توجه به توان و معلومات مشترکین مقطع راهنمایی، از این شماره به بعد موضوع پژوهش جداگانه ای برای این مقطع در نظر بگیریم.
مقطع راهنمایی از مقاطع بسیار حساس و سرنوشت ساز است. نوجوان پس از طی مقطع ابتدایی وارد عرصه جدیدی می شود، آموزگاران متعددی پیدا می کند و در برابر علوم تازه و گوناگون قرار می گیرد، بنابراین لازم است با شوق و ذوق به درس آموزی پرداخته و جدی تر درس بخواند، چرا که پایه های درسی را از دوره راهنمایی باید محکم کرد تا در مقطع دبیرستان با مشکل مواجه نشد.
نوجوانان باید بدانند که دوران کودکی سپری شده و مقطع ابتدایی نیز گذشته است، همّ و غم آنان نباید بازی کودکانه باشد، آینده را در نظر بگیرند و برای فرداهای خود تلاش کنند. جوان نوخاسته از همین دوران باید به فکر خودکفایی مادی و معنوی باشد، پول هایی که به عنوان عیدی و یا توجیبی به دست می آورد نباید بدون محاسبه خرج کند، بلکه باید آن را برای روز مبادا ذخیره نگه دارد. حتی اگر پدر و مادر هم ثروت مند باشند نوجوان نباید پول ها را در راه خریدن چیزهای غیر لازم و هوس های بچه گانه خرج کند، باید حساب پس اندازی در بانک باز کند و پول های اضافی خود را در آن نگه دارد که گفته اند: قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود. در این صورت خواهد فهمید که خودکفایی مالی چه قدر جالب و لذت بخش است. کم نیستند نوجوان هایی که در تعطیلات تابستان کار می کنند تا بتوانند به تحصیل ادامه دهند، زیرا زندگی بدون درس و تحصیل ارزش ندارد. حیات واقعی انسان در پرتو تحصیل است. آدم بی سواد، کور است و نمی تواند در زندگی شخصیتی پیدا کند. حضرت علی در ضمن شعری می فرماید: (کسی که همدم علم و دانش است، همواره زنده است و پس از مرگش نیز حیات جاودانی دارد; ولی آن کس که همراه جهل و بی سوادی باشد، مرده است، اگرچه روی زمین زندگی کند.)
خوش بختانه دین اسلام بیشتر و جدی تر از هر مذهب و مکتبی دیگر، پیروان خود را به درس و تحصیل تشویق کرده است. امام صادق(ع) می فرماید: (من دوست دارم اصحابم را با تازیانه بزنند و آنان را به درس و تحصیل وادار کنند). این همان تعلیمات اجباری عمومی است که امروزه به صورت شعار در دنیا مطرح شده است.
پیامبر فرمود: (هرکس در مجلس دوستانه ای بنشیند و بر علم و معرفت او افزوده نشود، چنین نشستی باعث دوری وی از خدا خواهد شد). چون انسان نباید وقت گران بهای خود را بیهوده مصرف کند.چنین گفت پیغمبر راستگوی/ز گهواره تا گور دانش بجوی.
غربی ها علم را برای رسیدن به پول و مقام ضروری می دانند، اما مسلمان علم را یک ارزش معنوی می شمارد و دانش را برای انسان یک نوع کمال و شرافت به حساب می آورد. اگر بچه های مسلمان در تحصیل علم نکوشند، روز قیامت آن ها را بازخواست می کنند. مضافاً این که به کمک علم، می توان مشکلات زندگی آینده را برطرف کرد. حدیثی از پیامبر اکرم رسیده است که فرمود: (بچه های آدم در قیامت قدم از قدم برنمی دارند مگر این که سه چیز از آنان می پرسند: 1. عمرت را در چه راهی تلف کردی؟ 2. مالت را از کجا به دست آوردی و در چه راهی خرج کردی؟ 3. جوانی ات را چگونه به پیری رساندی؟)
یکی از امتیازات علم این است که عموم مردم، عالمان را احترام می کنند و آنان را در بالای مجلس می نشانند. حضرت علی می فرماید: (در شرافت علم همین قدر بس کسی را که سواد و علم ندارد، اگر به او بگویی تو عالم و دانشمندی، بسیار خوشحال می شود، و در پستی جهل و بی سوادی همین بس که اگر شخصی را بی سواد خطاب کنند، سخت ناراحت می شود.)
پس باید همگی تلاش کنیم و با بی سوادی مبارزه کنیم و به مدارج عالی علمی برسیم.
قرآن در سوره علق می فرماید: (اقرأ وربّک الاکرم* الذی عَلَّم بالقلم* علم الانسانَ ما لم یعلم; بخوان پروردگارت را که اکرم و از هر کریمی باکرامت تر است* آن خدایی که به قلم آموخت و علومی را که انسان نمی دانست به وی تعلیم داد.)
روزگاری که مردم شبه جزیره عربستان از علم و دانش و قلم و کاغذ خبری نداشتند و جهل و بی سوادی زندگی آنان را فراگرفته بود، قرآن از علم و قلم سخن به میان آورد و آنان را با دانش و علم آموزی آشنا کرد. قرآن یکی از علل توجه به خدا را علم آموزی آن معلم بزرگ به انسان ها می داند; پس علم مایه فضیلت و برتری انسان است و اولین و بزرگ ترین آموزگار بشر، خداوند متعال است.
نوجوان ذاتاً به دانش علاقه مند است، لیکن در روش درس خواندن نیاز به راهنمایی دارد. برای این که بتوانیم مطالب را بهتر به خاطر بسپاریم و در تحصیل موفق باشیم، رعایت اموری لازم است: 1. علاقه به مطالعه; 2. برنامه ریزی; 3. فهم مطالب; 4. استراحت مطلق پس از مطالعه علمی; 5. تکرار; 6. انتخاب مکان و زمان مناسب برای مطالعه; 7. یادداشت برداری و خلاصه نویسی; 8. نقل و بیان مطالب; 9. خط کشیدن زیر عبارات مهم; 10. تغذیه مناسب.
1ـ ارزش علم و دانش.
2ـ راز موفقیت در تحصیل.
3ـ نقش پدر و مادر در پیشرفت تحصیلی نوجوان.
4ـ موانع تحصیل.
1ـ ده گفتار، شهید مطهری.
2ـ بیست گفتار، شهید مطهری.
3ـ وحی و نبوت، شهید مطهری.
4ـ اسلام و مقتضیات زمان، ج1، شهید مطهری.
5 ـ تعلیم و تربیت در اسلام، شهید مطهری.
6 ـ رمز پیروزی مردان بزرگ، جعفر سبحانی.
7ـ تعالیم آسمانی اسلام، سید محمد صحفی.
قابل توجه مشترکین مقطع راهنمایی:
1ـ برای کسب اطلاع و آگاهی بیشتر درباره چگونگی تهیه و تدوین مقاله، بخش (مراحل و نحوه آماده سازی مقاله) را که بعد از موضوع پژوهش مقطع دیپلم و بالاتر آمده است به دقت بخوانید.
2ـ صفحات در نظر گرفته شده برای مقاله های مقطع راهنمایی، حداقل 3صفحه و حداکثر 5صفحه A4 است.
3ـ به مقاله هایی که صرفاً رونویسی از نوشته های دیگران باشد، امتیازی تعلق نخواهد گرفت.