رئيس اخلاق

اَلتَّقْوي رَئيسُ الاْخْلاقِ   پرهيزگاري، سرآمد خصلت هاي نيکو است.شرح غرر الحکم ج1 ص 193

تقوا در نهان

اِتَّقُوا مَعاصِيَ اللّهِ فِي الْخَلَواتِ، فَاِنَّ الشّاهِدَ هُوَ الْحاکِمُ.

از نافرماني خدا در خلوتگاه ها بپرهيزيد زيرا آن که بيننده است هم او داوري کننده است.

 نهج البلاغه خ 316

کليد درستکاري

فإِنَّ تَقْوَي اللّهِ مِفْتاحُ سَدَادٍ.
همانا ترس از خدا کليد درستکاري و صلاح انديشي است.نهج البلاغه خ 221

دژ استوار

اَلتَّقْوي حِصْنٌ حَصينٌ لِمَنْ لَجَاءَ اِلَيْهِ.
پرهيزکاري براي کسي که به آن پناه برد، قلعه اي است استوار.شرح غررالحکم ج2 ص402

تقواي حقيقي

اِتَّقُوا اللّهَ تَقِيَّةَ مَنْ سَمِعَ فَخَشَعَ وَ اقْتَرَفَ فَاعْتَرَفَ.
تـقواي الهي پيشه کنيد، تقوايي که همسان تقواي کسي باشد که با دريافت حقايق به خشوع گرايد و چون به گناه آلوده شود، اعتراف کند.نهج البلاغه خ82

درمان دلها

فَاِنَّ تَقْوَي اللّهِ دَواءُ داءِ قُلُوبِکُمْ وَ بَصَرُ عَمي اَفْئِدَتِکُمْ.
به راستي که تقواي الهي درد قلب هايتان را دارو، و کوردلي هايتان را بينايي است.

نهج البلاغه خ189

بهترين سفارش

اُوصـيـکـُمْ بـِتـَقـْوَي اللّهِ فـَاِنَّهـا خـَيـْرُ مـا تـَواصـَي الْعـِبـادُ بـِهِ وَ خـَيـْرُ عـَواقـِبِ الاُْمـُورِ عِنْدَ اللّهِ.

بندگان خدا! شما را به پرهيزگاري وصيّت مي کنم، که پرهيزگاري بهترين چيزي است که بـنـدگـان خـدا هـمـديگر را بدان سفارش مي کنند و در نزد خدا بهترين وسيله است براي فرجام کارها.نهج البلاغه خ173

بزرگواري واقعي

لا کَرَمَ کَالتَّقْوي.    هيچ بزرگواري مانند پرهيزگاري نيست.نهج البلاغه خ109

اکسير ضد بلا

فَمَنْ أَخَذَ بِالتَّقْوي عَزَبَتْ عَنْهُ الشَّدائِدُ. آن که تقوا پيشه کند، سختي ها از او دوري گزيند.

نهج البلاغه خ189

دستاويز محکم

إِعْتَصِمُوا بِتَقْوَي اللّهِ فَإِنَّ لَهَا حَبْلاً وَثِيقاً عُرْوَتُهُ وَ مَعْقِلاً مَنِيعاً ذِرْوَتُهُ.
به تقواي الهي چنگ زنيد که ريسماني است با دستاويز استوار، و پناهگاهي با ستيغ بلند.

نهج البلاغه خ190

کاربرد تقوا و يقين

اَلا وَ بِالتَّقْوي تُقْطَعُ حُمَةُ الْخَطايا وَ بِالْيَقينِ تُدْرَکُ الْغايَةُ الْقُصْوي.
بدانيد که نيش خطاها، با تقوا [بيرون] کشيده مي شود و تنها با پاي يقين مي توان راه را به پايان برد.نهج البلاغه خ157

گستره تقوا

اِتَّقـُوا اللّهَ فـي عـِبـادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤُلُونَ حَتّي عَنِ الْبِقاعِ وَالْبَهائِمِ، اَطيعُوا اللّهَ وَ لا تَعْصُوهُ. وَ اِذا رَأَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ وَ اِذا رَأَيْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ.
تـقـواي خـدا را در حـق بـنـدگـان و سـرزمـيـن هـاي خـداونـد پـاس داريـد؛ کـه شـمـا مـسـؤول هـسـتـيـد، حـتـي در بـرابر سرزمين ها و چهارپايان! اگر خيري ديديد آن را دريابيد و اگر شرّي ديديد روي از آن برتابيد.نهج البلاغه خ166

آثار تقوا

فـَإِنَّ تـَقـْوَي اللّهِ مـِفـْتـَاحُ سـَدَادٍ وَ ذَخـِيـرَةُ مـَعـَادٍ وَ عـِتـْقٌ مـِنْ کـُلِّ مـَلَکـَةٍ وَ نـَجـَاةٌ مـِنْ کـُلِّ هَلَکَةٍ.
تـرس از خـدا کـليـد درستي کردار است و اندوخته رستاخيز و سبب آزادي از هرگونه بردگي و نجات از هرگونه هلاکت.نهج البلاغه خ221

تقوا، عامل پيشي گرفتن

فَمَنْ اَشْعَرَ التَّقْوي قَلْبَهُ بَرَّزَ مَهَلَهُ وَ فازَ عَمَلُهُ.
آن کـه ترس از خدا را شعار قلبي خود قرار دهد در کار خير از اقران خود پيش تازد و کردارش پيروز و پسنديده است.  نهج البلاغه خ132

پرهیز از دنیا طلبی

أَوْصيکُما بِتَقْوَي اللّهِ وَ أَنْ لا تَبْغِيَا الدُّنْيا وَ اِنْ بَغَتْکُما.

شـمـا را به تقواي الهي سفارش مي کنم، و [ديگر] اين که دنيا را مخواهيد هر چند دنيا پيِ شما آيد!   نهج البلاغه ن47

تقوا، ملازم بندگي

... فَاتَّقي عَبْدٌ رَبَّهُ، نَصَحَ نَفْسَهُ وَ قَدَّمَ تَوْبَتَهُ وَ غَلَبَ شَهْوَتَهُ...
بـنـده بـايـد از پـروردگارش بترسد، خيرخواه خود باشد و پيش از رسيدن مرگ توبه کند و بر شهوتش چيره شود.   نهج البلاغه خ63

ویژگیهای متّقی

اِتَّقـُوا اللّهَ تـَقـِيَّةَ مَنْ شَمَّرَ تَجْرِيداً، وَجَدَّ تَشْميراً، و أَکْمَشَ في مَهَلٍ، وَ بادَرَعَنْ وَ جَلٍ، وَ نَظَرَ في کَرَّةِ الْمَوْئِلِ، وَ عاقِبَةِ الْمَصْدَرِ، وَ مَغَبَّةِ الْمَرْجِعِ.
تـقواي الهي پيشه کنيد، همچون کسي که از همه وابستگي ها برهد، دامن همت به کمر زند، چالاک و کـوشـا بـاشـد و در فـرصـت زنـدگي، بينا و سبک راه سپرد و در کار خير پيشي گيرد و در بـازگشت به پناهگاه خويش بنگرد و به پايان کارها که بازگشت به سوي پروردگار است چشم دوزد.نهج البلاغه خ201

خطبه = 182   وَ اَوْصاكُمْ بِالتَّقْوى، وَ جَعَلَها مُنْتَهى رِضاهُ وَ حاجَتَهُ مِنْ خَلْقِهِ. و شما را به تقوا سفارش نمـوده، و آن را منتهاى خشنودى خـود و خواسته اش از بندگان قـرار داده. خطبه = 185   اُوصيكُمْ عِبادَاللّهِ بِتَقْوَى اللّهِ، وَاُحَذِّرُكُمْ اَهْلَ النِّفاقِ، فَاِنَّهُمُ بندگان خدا، شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم، و از اهل نفاق مى ترسانم، چرا كه آنان     خطبه = 186   اُوصيكُمْ عِبادَ اللّهِ بِتَقْوَى اللّهِ، فَاِنَّها الزِّمامُ وَ الْقِوامُ. اى بندگان خدا، شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم، زيرا تقوا زمام است و قوام حيات،     خطبه = 187   اُوصيكُمْ عِبادَ اللّهِ بِتَقْوَى اللّهِ، وَاُحَذِّرُكُمُ الدُّنْيا، فَاِنَّها دارُ بندگان خدا، شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم، و از دنيا مى ترسانم، كه سراى     خطبه = 189   اَمّا بَعْدُ، فَاِنِّى اُوصيكُمْ بِتَقْوَى اللّهِ الَّذى ابْتَدَأَ خَلْقَكُمْ، وَ اِلَيْهِ اما بعد، شما را به پرواى از خدايى سفارش مى كنم كه آفرينش شما را آغاز كرد، و بازگشت     خطبه = 189   قَصْدُ سَبيلِكُمْ، وَ اِلَيْهِ مَرامى مَفْزَعِكُمْ. فَاِنَّ تَقْوَى اللّهِ دَواءُ داءِ شما به جانب او، و پناه از همه بيمها حضرت اوست. زيرا تقوا داروى درد     خطبه = 189   نيران مُوقَدَة. فَمَنْ اَخَذَ بِالتَّقْوى عَزَبَتْ عَنْهُ الشَّدائِدُ بَعْدَ دُنُوِّها، آتشِ افروخته شده است. آن كه دست به دامن تقوا بزند سختى ها پس از نزديك شدن از او دور مى گردد،     خطبه = 221   فَاِنَّ تَقْوَى اللّهِ مِفْتاحُ سَداد، وَ ذَخيرَةُ مَعاد، وَ عِتْقٌ مِنْ كُلِّ قطعاً تقواى الهى كليد درستى، و اندوخته قيامت، و رهايى از سلطه هر     خطبه = 230   اُوصيكُمْ اَيُّهَا النّاسُ بِتَقْوَى اللّهِ، وَ كَثْرَةِ حَمْدِهِ عَلى آلائِهِ اى مردم، شما را سفارش مى كنم به تقواى الهى، و حمد بسيار بر     خطبه = 232   فَاعْتَصِمُوا بِتَقْوَى اللّهِ، فَاِنَّ لَها حَبْلاً وَثيقاً عُرْوَتُهُ، وَ مَعْقِلاً مَنيعاً پس به تقواى الهى چنگ زنيد، كه رشته اى است با دستگيره اى محكم، و حصارى است كه بلندى آن     خطبه = 233   اُوصيكُمْ عِبادَ اللّهِ بِتَقْوَى اللّهِ، فَاِنَّها حَقُّ اللّهِ عَلَيْكُمْ، بندگان خدا، شما را به تقواى الهى سفارش مى كنم، تقوايى كه حقّ خداوند بر شماست، خطبه = 233   وَ تَسْتَعينُوا بِها عَلَى اللّهِ، فَاِنَّ التَّقْوى فِى الْيَوْمِ الْحِرْزُ وَالْجُنَّةُ، و از تقوا براى گريز از عذاب خداوند مدد گيريد، كه قطعاً امروز تقوا سپر از بلا،     خطبه = 233   وَ لاتَضَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ التَّقْوى، وَ لاتَرْفَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ الدُّنْيا، آن را كه تقوا بلندمقام نموده پست نكنيد، و آن را كه دنيا رفعت داده بلند مقامش ننماييد،     نامه = 25   اِنْطَلِقْ عَلى تَقْوَى اللّهِ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَ لا تُرَوِّعَنَّ مُسْلِماً، بر مبناى تقواى خداوندى كه يكتا و بى شريك است حركت كن، مسلمانى را به وحشت نينداز،     نامه = 26   آمُرُهُ بِتَقْوَى اللّهِ فى سَرائِرِ اَمْرِهِ وَ خَفِيّاتِ عَمَلِهِ، حَيْثُ لا شَهيدَ او را به تقواى الهى در امور پنهانى و كارهاى مخفى دستور مى دهم، آنجا كه احدى جز خدا     نامه = 31   فَاِنّى اُوصيكَ بِتَقْوَى اللّهِ ـ اَىْ بُنَىَّ ـ وَ لُزُومِ اَمْرِهِ، وَ عِمارَةِ قَلْبِكَ پسرم! تو را سفارش مى كنم به تقواى الهى، و ملازمت امرش، و آباد كردن دل     نامه = 31   وَاعْلَمْ يا بُنَىَّ، اَنَّ اَحَبَّ ما اَنْتَ آخِذٌ بِهِ اِلَىَّ مِنْ وَصِيَّتى تَقْوَى پسرم! آگاه باش محبوبترين برنامه اى كه از وصيتم به آن چنگ مى زنى تقواى     نامه = 45   وَ سَدَّ فُرَجَهَا التُّرابُ الْمُتَراكِمُ! وَ اِنَّما هِىَ نَفْسى اَرُوضُها بِالتَّقْوى و خاك روى هم انباشته رخنه هايش را ببندد! اين است نفس من كه آن را به پرهيزكارى رياضت مى دهم     نامه = 47   اُوصيكُما بِتَقْوَى اللّهِ، وَ اَنْ لاتَبْغِيَا الدُّنْيا وَ اِنْ بَغَتْكُما، شما را به تقواى الهى سفارش مى نمايم، و اينكه دنيا را مجوييد گرچه دنيا شما را بجويد،     نامه = 47   اُوصيكُما وَ جَميعَ وَلَدى وَ اَهْلى وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتابى بِتَقْوَى اللّهِ، شما و همه فرزندان و خاندانم و هر كه اين وصيتم به او مى رسد را به تقواى الهى،     نامه = 53   اَمَرَهُ بِتَقْوَى اللّهِ، وَ ايثارِ طاعَتِهِ، وَ اتِّباعِ ما اَمَرَ بِهِ فى كِتابِهِ: او را فرمان مى دهد به تقواى الهى، و مقدم داشتن طاعت خدا، و پيروى آنچه را كه خداوند در كتابش